Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...
Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...
Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2<br />
244<br />
klimaatstrategie – <strong>tuss<strong>en</strong></strong> <strong>ambitie</strong> <strong>en</strong> <strong>realisme</strong><br />
bijlage 2: het reductiepot<strong>en</strong>tieel van<br />
tr<strong>en</strong>dmatige verhoging van <strong>en</strong>ergieefficiëntie<br />
1 inleiding<br />
Het <strong>en</strong>ergiegebruik zal naar verwachting over vijftig jaar, bij e<strong>en</strong> groei van het<br />
bbp tot 2050 met gemiddeld 3 proc<strong>en</strong>t <strong>en</strong> e<strong>en</strong> afname van de <strong>en</strong>ergie-int<strong>en</strong>siteit<br />
met 1,2/1,3 proc<strong>en</strong>t per jaar, bijna zijn verdubbeld. Die aannames lijk<strong>en</strong> redelijk<br />
(ipcc 2001; iea 2004). De historische daling van <strong>en</strong>ergie-int<strong>en</strong>siteit is 1 proc<strong>en</strong>t<br />
per jaar, <strong>en</strong> is t<strong>en</strong> dele te dank<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> niet-beïnvloedbaar structuureffect van<br />
zo’n 0,3-0,5 proc<strong>en</strong>t per jaar.<br />
In e<strong>en</strong> bau-ontwikkeling zou dan het <strong>en</strong>ergiegebruik met 1,2 proc<strong>en</strong>t per jaar<br />
groei<strong>en</strong> <strong>en</strong> de co2-emissie, uitgaande van e<strong>en</strong> gelijkblijv<strong>en</strong>d aandeel ‘fossiel’ in de<br />
<strong>en</strong>ergiemix, met e<strong>en</strong>zelfde perc<strong>en</strong>tage. Bij e<strong>en</strong> efficiëntieverbetering t<strong>en</strong> opzichte<br />
van bau met 0,7 proc<strong>en</strong>t extra per jaar zou dat 0,5 proc<strong>en</strong>t zijn. In het eerste geval<br />
komt in 2050 de c-emissie op 11,6 gtc, dat is 5,2 gtc meer, <strong>en</strong> in het tweede geval<br />
op 8,2 gtc, dat is 1,8 gtc meer. Dat scheelt bijna 4 gtc in 2050. Neemt de int<strong>en</strong>siteit<br />
af met 2,2 proc<strong>en</strong>t, dan scheelt dat nog e<strong>en</strong>s 0,6 gtc.<br />
Het voorkom<strong>en</strong> van die verdubbeling van <strong>en</strong>ergiegebruik binn<strong>en</strong> vijftig jaar vergt<br />
extra beleid gericht op <strong>en</strong>ergie-efficiëntie. Is e<strong>en</strong> afname van de <strong>en</strong>ergie-int<strong>en</strong>siteit<br />
met 2 proc<strong>en</strong>t of nog meer per jaar 1 in de periode tot 2050 haalbaar?<br />
Het huidige geringe <strong>en</strong>ergier<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t laat veel te w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> over<br />
Van het mondiale primaire <strong>en</strong>ergiegebruik gaat twee derde ‘verlor<strong>en</strong>’, in drie<br />
stapp<strong>en</strong> (Jochem 2002; 2004b):<br />
• Bij het omzett<strong>en</strong> van primaire in bruikbare <strong>en</strong>ergie gaat gemiddeld 25-30<br />
proc<strong>en</strong>t verlor<strong>en</strong>. In c<strong>en</strong>trales is bijvoorbeeld het mondiale r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t<br />
gemiddeld 30 proc<strong>en</strong>t (iea 2004), daar is het verlies dus 60-70 proc<strong>en</strong>t.<br />
• Bij omzetting van beschikbare <strong>en</strong>ergie in het eindgebruik in di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> zoals<br />
verlichting <strong>en</strong> beweging gaat opnieuw gemiddeld e<strong>en</strong> derde verlor<strong>en</strong>; bij auto’s<br />
is dat zelfs bijna 80 proc<strong>en</strong>t (door warmteverlies, wrijving <strong>en</strong> dergelijke).<br />
• In het gebruik zelf wordt opnieuw gemiddeld 30-35 proc<strong>en</strong>t verlies geled<strong>en</strong>;<br />
geleverde warmte verdwijnt bijvoorbeeld door kier<strong>en</strong> <strong>en</strong> koudebrugg<strong>en</strong>.<br />
Zo te zi<strong>en</strong> is er op het gebied van efficiëntie nog zeer veel te bereik<strong>en</strong>. De doelstelling<br />
van Nederland, te wet<strong>en</strong> 1,3 proc<strong>en</strong>t per jaar, lijkt bescheid<strong>en</strong> in het licht van<br />
de World Energy Assessm<strong>en</strong>t, waarin in ons type land<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verbetering met<br />
gemiddeld 1,6 proc<strong>en</strong>t haalbaar moet zijn, <strong>en</strong> mondiaal zelfs 2 proc<strong>en</strong>t. 2 De afgelop<strong>en</strong><br />
dec<strong>en</strong>nia bleek echter dat e<strong>en</strong> verbetering met 2 proc<strong>en</strong>t gemiddeld per jaar<br />
verre van e<strong>en</strong>voudig te bereik<strong>en</strong> is, zeker niet over e<strong>en</strong> lange periode. Voor<br />
Nederland stelt het ecn dat tot 2020, zonder aanvull<strong>en</strong>d beleid, de efficiëntieverbetering<br />
zal blijv<strong>en</strong> stek<strong>en</strong> op maximaal 1 proc<strong>en</strong>t. Energiebesparing levert weliswaar<br />
dikwijls netto e<strong>en</strong> kost<strong>en</strong>besparing op, maar de meeste m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> organisa