Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

dat, welke coördinatie men mondiaal of bilateraal met China ook zou wensen te
bereiken, het kolenprobleem voor de mitigatie allesoverheersend zal blijven.
Kolensubstitutie
China tracht al vele jaren andere energiebronnen aan te boren of te ontwikkelen.
Vooral grote hydroprojecten (zoals de Drieklovendam, die 18 gw aan elektriciteit
moet leveren en tegelijk de Yangtze-rivier beheersbaar dient te maken), snelle
ontwikkeling van aardgas, een beperkte mate van renewables en veel meer kernenergie
vormen het resultaat van diversificatie die zeker klimaatbaten zal opleveren.
Niettemin is de Chinese groei zo stormachtig dat de projecten het kolenaandeel
nauwelijks kunnen terugdringen. Elk jaar tot 2030 zal China zo’n 30 gw aan
elektriciteit extra (!) nodig hebben, bijna twee keer de Drieklovendam per jaar.
De verwachting dat, in 2030, de (non-hydro) renewables 38 gw zullen produceren,
moet in dat licht worden gezien. De pogingen om tot herbebossing over te
gaan leiden tot nettotoevoeging van areaal, maar de totalen zijn (relatief) gering.
Industrie versus vervoer
Een dramatisch verschil tussen de eu en de vs enerzijds en China anderzijds is de
geringe betekenis van het vervoer in de netto-uitstoot van ghg’s en de dominante
positie van de industrie bij het verbruik van energie en de co2-uitstoot. In
1998 werd 75 procent van de co2-uitstoot in China door de industrie veroorzaakt
en slechts 9 procent door het vervoer (deels via de vraag naar elektriciteit)
(Chandler et al. 2002: 14). Door de overwegend op de industrie gebaseerde
economische ontwikkeling van China zal dat aandeel niet veel dalen, terwijl het
(auto)vervoer zal exploderen en daarmee de emissies. De Europese en Amerikaanse
industrie hebben inmiddels veel mitigatie bereikt via grotere efficiëntie,
nieuwe technologie en end-of-pipe-oplossingen. In China zal nog decennialang
een inhaalproces plaatsvinden, waarbij vooral de staatsondernemingen geprikkeld
worden tot grotere efficiëntie die meestal ook energie-efficiëntie inhoudt. In
het vervoer zijn inmiddels brandstofnormen ingevoerd die, qua striktheid, het
midden houden tussen de Amerikaanse en de (strengere) eu-normen, waardoor
ook de co2-emissies zullen afnemen. Stadsvervoer in de zeer grote steden schakelt
momenteel om op aardgasbussen.
Biomassa
China mag dan een snel industrialiserend land zijn, eigenlijk is het nog steeds een
rurale maatschappij. Waarschijnlijk is nog de helft van de werkzame bevolking
actief op het land, al neemt dit aandeel snel af. Dat verklaart ook het aandeel van
17 procent van de primaire energie voor biomassa, die een gevolg is van onderontwikkeling.
In 2030 verwacht het iea altijd nog een aandeel van 9 procent.
Vergrijzing
De onstuimige groei van China doet velen vergeten dat op de langere termijn, die
nou eenmaal relevant is voor klimaatbeleid, China een enorm vergrijzingsprobleem
kent als resultante van een langdurig beleid om slechts één kind per gezin
te krijgen. Bovendien dreigt het natuurlijke evenwicht tussen vrouwen en
bijlage 10
10
333