Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

28
klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme
Technologie zal zo cruciaal blijken te zijn dat daarbij geen taboes kunnen worden
gehanteerd. Dit rapport onderzoekt daarom ook het gebruik van kolen en de
toepassing van kernenergie. Veranderingen in de energiemix gaan betrekkelijk
langzaam, omdat ze zijn verbonden met lang meegaande investeringen in infrastructuur.
Bij technologie moet men een onderscheid maken tussen diffusie van
bestaande technologie en ontwikkeling van nieuwe technologie.
Diffusie van beschikbare technologie naar opkomende economieën kan ervoor
zorgen dat deze landen het historische energie-intensieve pad van het Westen
overslaan ten gunste van een pad van economische groei op basis van veel hogere
energie-efficiëntie. Emissiereductietechnologieën zullen dus toepasbaar moeten
zijn in opkomende economieën, wil een mondiaal emissiereductiebeleid een
succes kunnen worden.
Maar er is ook vrij radicale innovatie nodig, want het is evident dat op langere
termijn transities nodig zijn naar nieuwe vormen van energie en productie en dat
er (vooralsnog) geen silver bullets zijn die het probleem afzonderlijk kunnen
oplossen. Het is aan de rijke landen om te zorgen dat de innovatie tot stand komt
die nodig is voor de verbeterde emissie-efficiëntie en de transitie naar een volledig
nieuw, emissiearm energiesysteem.
(3) Coördinatie en onderhandeling
Waar de broeikasgassen worden uitgestoten, is voor het klimaat irrelevant. Ze
cumuleren in de atmosfeer en het is de voorraad broeikasgassen die het klimaat
beïnvloedt. Markten zijn niet in staat de externe effecten van emissie in
voldoende mate te internaliseren en zullen zonder ingrijpen minder technologie,
innovatie en diffusie voortbrengen en minder veranderen in de energiemix dan
vanuit klimaatoogpunt gewenst is. Er is dus gecoördineerd beleid nodig. Dit
coördinatieprobleem valt uiteen in drie onderscheiden maar in de praktijk gerelateerde
deelproblemen, namelijk ontwikkeling, verdeling en allocatie.
• Ontwikkeling. Ongeveer driekwart van de wereldbevolking woont in zich
arme of industrialiserende landen. Indien deze landen een ontwikkelingspad
zouden volgen zoals de oeso-landen dat eerder hebben gedaan, wordt het
klimaatprobleem nog onbeheersbaarder, omdat de wereldwijde uitstoot van
broeikasgassen snel zou toenemen, hoe effectief de oeso-landen zelf hun
eigen emissiereductie ook zouden bewerkstelligen.
• Verdeling. Klimaatbeleid kost economische groei, zodat het vooral aantrekkelijk
is als andere landen een klimaatbeleid voeren. Via onderhandeling zullen
landen een systeem van lastenverdeling moeten realiseren dat voor elk van de
partijen acceptabel is.
• Allocatie. De benodigde innovatie en diffusie moet op zo doelmatig mogelijke
wijze tot stand worden gebracht. Dit vereist dat eerst de goedkoopste en pas
daarna de duurdere opties worden gebruikt. Dat lijkt vanzelfsprekender dan
het is.