Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

ijlage 8: reductie van antropogene
methaanemissies
1 inleiding
Methaan (ch4) heeft met 65 procent veruit het grootste aandeel in de obg (1,8
gtc-eq). Methaan heeft een relatief korte verblijftijd in de atmosfeer, 1 gemiddeld
12 jaar, maar in die korte tijd heeft het een hevig opwarmend effect: een eenmalige
emissie van één kilo methaan heeft in vergelijking met een eenmalige emissie
van één kilo co2 na twintig jaar 56 keer zo veel effect op de opwarming. Na
honderd jaar is het effect van die kilo methaan nog altijd 23 keer zo hoog als dat
van een kilo co2, terwijl de verblijftijd van een kilo co2 gemiddeld meer dan
honderd jaar is. Methaanemissies dragen volgens het ipcc rond 20 procent bij
aan het antropogene broeikaseffect, anderen schatten die bijdrage hoger. Het
cumulatief opwarmingseffect na honderd jaar voortgaande emissie van methaan
wordt geschat op 40 maal dat van een constante emissie van een gelijke hoeveelheid
co2. 2 Gelukkig zijn de methaanemissies in omvang slechts een fractie van
de co2-emissies.
ch4 is chemisch identiek aan aardgas, het wordt bij verbranding omgezet in co2
en daarmee verdwijnt 95 procent van het opwarmingspotentieel.
De methaanconcentratie in de atmosfeer is de laatste eeuwen meer dan verdubbeld,
van 700 ppb in 1750 tot 1750 ppb in 2000, doordat de absorptie in sinks de
emissie (die voor zo’n 60% antropogeen is) niet kon bijhouden. 3
De toename van de concentratie in de atmosfeer is eind vorige eeuw vertraagd
(epa); de emissies lijken al een aantal jaren gestabiliseerd te zijn. Toch gaat het
ipcc (2001) vooralsnog uit van groei voor de komende decennia. Wat de trend
zal worden is nog niet met zekerheid te zeggen, onder meer omdat er methaan
kan vrijkomen als de toendra’s op het noordelijk halfrond zouden ontdooien
(Pearce 2005). In de oeso zouden de emissies van 1995-2010 afnemen met
gemiddeld 0,8 procent per jaar en 13 procent in totaal (pew). In de vs werkt de
epa samen met bedrijven en overheden in programma’s op basis van vrijwilligheid
om kosteneffectieve reducties te realiseren. De emissies in de vs waren in
2001 5 procent lager dan in 1990. De epa verwacht dat de emissies beneden dat
peil zullen kunnen blijven.
Tekstbox 1 De bijdrage van methaan is mogelijk groter
De gebruikelijke berekening van de bijdrage van methaan is gebaseerd op de concentraties in de
atmosfeer. Methaan is echter chemisch actief vanaf het moment van emissie en draagt bij aan de
vorming van troposferische ozon, en dat heeft eveneens een opwarmingseffect. Dat effect zou dus
ten dele moeten worden toegeschreven aan methaan. De wijze van berekenen die het ipcc heeft
gehanteerd leidt dus mogelijk tot een onderschatting van de rol van methaanemissies.
bijlage 8
8
313