Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

emissiereductie als technisch-strategisch vraagstuk bijdragen aan een beoogde halvering van emissies ten opzichte van bauontwikkeling (bijlage 3). De r&d-kosten van ccs zijn gering ten opzichte van de investeringskosten. Van deze beide opties – die overigens naast elkaar tegelijk benut kunnen worden – is ccs de optie met het grootste potentieel. 30 De belangrijkste reden daarvoor is dat ccs combineerbaar is met vergassingstechnologie (zie hierna) en in die combinatie het onvermijdelijke grootschalige gebruik van kolen co2-neutraal kan maken. Toepassing van ccs in combinatie met kolen vraagt extra voorzieningen en brengt extra kosten met zich mee, maar is niettemin relatief goedkoop in vergelijking met vele andere emissiereductieopties. Daarmee wordt aan alle randvoorwaarden van de vorige subparagrafen voldaan: kolen, elektriciteit en (mits in combinatie met cdm – zie het volgende hoofdstuk) ontwikkelingslanden. Vergassingstechnologie is om meerdere redenen een aantrekkelijke technologie: zij levert een nieuwe en efficiënte techniek voor productie van elektriciteit, baant een weg voor het maken van transportbrandstoffen (ft-diesel of dimethylether, dme) en waterstof (later deze eeuw), en maakt grootschalig gebruik mogelijk van allerlei soorten biomassa (ook houtachtige) voor de productie van elektriciteit en biobrandstoffen. Behalve de combineerbaarheid met vergassingstechnologie heeft ccs nog twee andere voordelen. Omdat het een end-of-pipe-oplossing is, is ccs compatibel met het bestaande energiesysteem. Dat is een belangrijk voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld waterstof, dat een uitgebreide nieuwe infrastructuur vereist. Die compatibiliteit maakt het mogelijk ccs relatief snel te implementeren. Om dezelfde reden maakt ccs het mogelijk netto co2 uit de atmosfeer te verwijderen, indien het wordt toegepast in combinatie met grootschalige vergassing van biomassa; geen andere emissiereductieoptie biedt die mogelijkheid. Een vroegtijdige ontwikkeling van ccs kan daarmee gezien worden als een vorm van risicoreductie, omdat zij desgewenst de mogelijkheid biedt voor versnelde beperking van co2-concentratie. Het belangrijkste bezwaar van ccs is dat weliswaar met alle afzonderlijke schakels van de technologie ervaring is opgedaan, maar dat er nog geen ervaring is met grootschalige toepassing ervan. Het lijkt verstandig de komende jaren met ccs verdere ervaring op te doen met name bij Enhanced Oil Recovery (Senior et al. 2004; Gielen en Podansky 2004; ciab/iea 2005), een techniek die zichzelf ook zonder klimaatprobleem terugbetaalt uit de energieopbrengst. Intussen zou men bij het ontwerp van elke nieuwe centrale ruimte moeten laten voor latere toepassing van ccs (vooral bij basiscentrales). Tussen 2015 en 2020 zou men dan kunnen starten met de toepassing van ccs als echte emissiereductiestrategie, aanvankelijk vooral in Noord-Amerika, Australië en delen van Europa; vanaf 2025-2050 ook in landen als India en China. 127
128 klimaatstrategie – tussen ambitie en realisme 4.5.6 conclusie In de voor het klimaatbeleid zo cruciale periode tot 2040-2050 zal de dominantie van fossiele energie niet kunnen worden doorbroken. De tijd ontbreekt voor een voldoende verbetering van de positie van moderne hernieuwbare energie, a fortiori indien men ervoor kiest het aandeel van kernenergie te laten dalen. Voor het emissiereductietraject dat nodig is voor de 2 °C-doelstelling van de eu (450 ppmv voor co2) zijn de ingeschatte perspectieven van efficiëntieverbetering, moderne hernieuwbare energie en kernenergie afzonderlijk en in combinatie tot 2050 onvoldoende. Dat maakt efficiëntieverbetering, biomassa en kernenergie tot 2050 elk onmisbaar. Als men het 450 ppmv-traject niet op voorhand onmogelijk wil maken, kan men beter de doelen van tijdige emissiereductie en van transitie naar een nieuw energiesysteem uit elkaar halen (zie tekstbox 4.6). Het huidige beleid loopt het risico dat te veel inspanningen gericht worden op efficiëntie en moderne hernieuwbare energie, waarmee tot 2050 veel te weinig resultaat kan worden geboekt. Dat geldt te meer omdat beide routes vooral relevant zijn bij elektriciteit en dus potentiële concurrenten van elkaar zijn. Zo zijn hoge rendementen van fossiele centrales niet goed voor de concurrentiepositie van moderne hernieuwbare energie en heeft de vervanging van gas door hernieuwbare energie überhaupt weinig prioriteit. Het te verwachten hoge aandeel van (schonere) fossiele centrales bij nieuwe investeringen zal voor een forse vertraging zorgen bij de transitie naar koolstofneutrale energie. Voor de emissiereductie tot 2030 à 2050 is een duidelijke keuze nodig voor de meest veelbelovende route, en voor de meest relevante speerpunten wat betreft energievormen, sectoren en regio’s. Samen moeten ze een ombuiging van co2emissies rond 2025 mogelijk maken en daling tot 4,5 gtc in 2050. Zo’n strategie zal voor de eerstkomende decennia in hoofdzaak moeten berusten op de combinatie van energie-efficiëntie en schonere fossiele energie. Speerpunten daarbij zijn het gebruik van kolen en de sector elektriciteit, vooral in opkomende economieën, maar ook bijvoorbeeld in de vs. 30 De eerste zorg geldt efficiënte centrales, bijvoorbeeld door toepassing van vergassingstechnologie, waar mogelijk met ruimte voor (latere) toepassing van ccs. Binnen deze strategie kan ook het aandeel van biomassa geleidelijk worden opgevoerd. Aan de transitie naar een koolstofneutrale energievoorziening zal men met meer geduld moeten werken. Er is behoefte aan een r&d-strategie die voorwaarden belooft te creëren voor die transitie in een latere fase. Bij die strategie passen toepassingen in niches. Dat wil niet zeggen dat het niet zinvol zou zijn geduldig te werken aan wind- en zonne-energie (en andere vormen zoals getijdenenergie en geothermische energie). Integendeel: alle beetjes helpen. Maar van de resultaten van die inspanningen kan een mondiale emissiereductiestrategie zich beter niet afhankelijk maken.
Page 1 and 2:
Klimaatstrategie - W E T E N S C H
Page 3 and 4:
De Wetenschappelijke Raad voor het
Page 5:
Omslagfoto: © Corbis Omslagontwerp
Page 9 and 10:
8 klimaatstrategie - tussen ambitie
Page 11 and 12:
10 klimaatstrategie - tussen ambiti
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78: 76 klimaatstrategie - tussen ambiti
Page 101 and 102: 100 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 127: 126 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 179 and 180:
178 klimaatstrategie - tussen ambit
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235:
Page 239 and 240:
1 238 klimaatstrategie - tussen amb
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
10 332 klimaatstrategie - tussen am
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
show all

Klimaatstrategie - tussen ambitie en realisme - Wetenschappelijke ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?