hvítabók • fylgibind 2 fyrisiting - Løgmansskrivstovan

238 · Hvítabók – Fylgibind 2
sambært siðvenju og skjalasavnsavtaluni verða varðveitt á Føroya
Landsskjalasavni. Samráðingar eru longu um savnindi um Føroyar,
sum eru á donskum skjalasøvnum. Hetta eru jú donsk fyrisitingarsavnindi.
Ein stórur partur av almennu savnindum Landsskjalasavnsins
eru frá stovnum ríkisins í Føroyum.
Tann yrkisráðgeving, sum Landsskjalasavnið fær frá Statens Arkiver,
fer at krevja meiri arbeiðsorku, um Landsskjalasavnið ikki fær ta
donsku tænastuna. Higartil hevur Landsskjalasavnið fylgt donskum
reglum og hevur hildið seg til donsk krøv og siðvenju.
Spurningurin í sambandi við fullveldi er, um Landsskjalasavnið
framhaldandi skal halda seg til danskar reglur ella ganga sína egnu
leið. Higartil hevur tað av fyrisitingarsøguligum orsøkum verið natúrligt
at fylgt donskum reglum. Annars heldur statens arkiver seg til
altjóða reglur og støði, so alt bendir á, at skilabest er at halda fram
við at fylgja donskum mannagongdum, reglum og støði, tá ið talan er
um „record management“ í framtíðini. Hetta mál eigur at verða loyst,
tá ið nýggjar avtalur koma í staðin fyri avtaluna frá 1990.
Eingir beinleiðis fíggjarligur kostnaður er av hesum.
4.8. Føroya Fornminnissavn
Føroya Fornminnissavn – altjóða samstarv
Undir verandi skipan umboða danskir stovnar føroyska heimastýrið í
Norðurlondum og altjóða høpi. Føroyskir fornminnamyndugleikar
eru ikki við í norðurlendskum samstarvi, men eru áhugaðir fyri at
vera við á norðurlendskum ríkisantikvarfundum og í Nordisk Museumskommité.
Eisini er áhugi fyri altjóða samstarvi við eitt nú ICOM
og ICOMOS undir UNESCO.
Á fornminnaøkinum er galdandi skipan ein forðan fyri norðurlendskum
og altjóða samstarvi. Hon avbyrgir føroyskar fornminnamyndugleikar
frá umheiminum. Møguligt fullveldi fer uttan iva at
gera enda á hesi avbyrging.
Neyðugt verður við samstarvsavtalum við danir um eitt nú skeiðluttøku
á Museumshøjskolen o.t. um Føroyar fáa fullveldi.
Eingin beinleiðis fíggjarligur kostnaður er av hesum.
4.9. Granskingarráðið
Granskingarráð Føroya hevur einki formligt samstarv við danskar
stovnar, men skal í hesum sambandi verða nevnt, at føroyingar hava
møguleika at søkja stuðul úr donsku granskingarráðunum. Hesin
møguleiki hevur ikki verið nógv nýttur, men ráðið væntar, at fleiri
føroyingar komandi árini fara at søkja donsku granskingarráðini um