hvítabók • fylgibind 2 fyrisiting - Løgmansskrivstovan

52 · Hvítabók – Fylgibind 2
Kapittul 2
2. Samstarv við danskar myndugleikar
Í heimastýrislógini § 2 er ásett, at tey mál, sum eru sett á lista A í
lógini, kunnu verða yvirtikin sum føroysk sermál, um antin danska
stjórnin ella heimastýrið vilja tað. At málsøkið verður yvirtikið sum
sermál merkir, at heimastýrið tekur við lóggávuvaldi og fyrisitingarvaldi,
og at heimastýrið ber kostnaðin av málsøkinum.
Tey mál, sum eru nevnd á lista B í heimastýrislógini, kunnu verða
flutt til føroysk sermál eftir samráðingar við ríkismyndugleikarnar við
somu fylgjum, sum nevnt er omanfyri. Mál, sum ikki eru nevnd á lista
A ella B í heimastýrislógini, eru felagsmál sambært § 6 í heimastýrislógini.
Ríkismyndugleikarnir hava lóggávuvald og fyrisitingarvald í
felagsmálum og rinda kostnaðin av hesum. Hesi mál kunnu eisini
verða latin heimastýrinum at umsita sambært § 9 í heimastýrislógini.
Mál, ið ikki eru nevnd í heimastýrislógini, t.d. persóns-, familju- og
arvarættur, konkurs, skifti, ognarrættarlig lóggáva, ákæruvaldsskipanin
og revsilóggávan, eru sostatt felagsmál. Sambært § 7 hevur heimastýrið
ummælisrætt í lógarmálum, sum koma Føroyum við. Í verki er
tað soleiðis, at øll lógaruppskot, sum ætlandi skulu galda fyri Føroyar,
ella sum onkursvegna hava týdning fyri Føroyar, verða send heimastýrinum
til ummælis. Í stýrisskipanarlógini verða hesi uppskot nevnd
ríkislógartilmæli, og landsstýri og løgting viðgera tey eftir somu reglum,
sum uppskot til løgtingslógir. Í staðin fyri at kunngera ríkislógartilmælini,
verða tey, eftir løgtingsviðgerð, staðfest av løgmanni og
send ríkisumboðsmanninum til endaliga avgreiðslu. Allar lógir og
kunngerðir – eisini ríkislógir og ríkiskunngerðir – skulu lýsast í kunngerðablaðnum
fyri at fáa gildi í Føroyum. Landsstýrið gevur kunngerðablaðið
út og ber eisini kostnaðin av blaðnum.
Niðanfyri verða í stuttum lýstar tær donsku rættarreglur, sum eru
settar í gildi fyri Føroyar, og sum Løgmanssskrivstovan fyrisitur.
2.1 Danskar rættarreglur, sum eru settar í gildi fyri Føroyar
Avtalur
N.L. af 15.04.1687.
L. nr. 242 af 08.05.1917 om Aftaler og Retshandler paa