hvítabók • fylgibind 2 fyrisiting - Løgmansskrivstovan

374 · Hvítabók – Fylgibind 2
sáttmála við Danmarks Apotekerforening, sum gevur teim føroysku
apotekunum atgongd at øllum upplýsingum, sum somu apotek fáa í
Danmark.
Almannastovan hevur ikki formligt samstarv við Danmark, annað
enn tað, sum er ásett í lóggávuni á almannaøkinum. Óformligt samstarv
er við „Den sociale sikringsstyrelse“ í sambandi við „Nordisk
Konvention om Social Sikring.“ Samstarvið er ókeypis. Viðvíkjandi
hesum sáttmálanum hevur Almannastovan tó eisini óformligt samstarv
við Ísland og Noreg. Hetta samstarv er eisini ókeypis.
Flestu stovnarnir undir Almanna- og heilsumálastýrinum hava tó
ikki formligt, men bert óformligt samstarv við danskar myndugleikar,
sum veita teimum ráð og vegleiðing. Hetta er eisini ókeypis.
Eisini er nógv óformligt samstarv við danir um skeið, starvslæru,
og út- og eftirútbúgvingartilboð til starvsfólk í almanna- og heilsuverkinum.
Landslæknaembætið er stovnur undir danska Heilsustýrinum og
samskiftir tí við donsku myndugleikarnar ókeypis sum ein danskur
stovnur.
Millumlandasáttmálar
Í sambandi við fullveldi fara allir millumlandasáttmálar úr gildi, og
vit mugu gera nýggjar sum sjálvstøðug tjóð. Spurningurin er, um sáttmálarnir,
sum galda í dag, skulu setast í gildi undir einum fullveldi.
Møguliga skuldu vit heldur hugt eftir, hvørjir sáttmálar galda í Íslandi
ella øðrum smátjóðum.
Ávísir sáttmálar á almannaøkinum hava stóran týdning fyri Føroyar,
ímillum hesar er m.a. „Nordisk konvention om social sikring.“ Hesin
sáttmáli varð samtyktur í Løgtinginum tann 12. apríl 1994 og lýstur
í Kunngerðarblaðnum B í 1997. Løgtingið samtykti hann uttan fyrivarni,
t.e. at allur sáttmálin hevur gildi í Føroyum.
Sáttmálin tryggjar, at føroyingar, sum í frítíðarørindum ella av øðrum
orsøkum eru í øðrum Norðurlandi í styttri ella longri tíð, verða
javnsettir við aðrar norðurlendskar borgarar. Er sáttmálin ikki í gildi í
Føroyum, verða føroyingar forðaðir í á jøvnum føti við aðrar norðurlendingar
at fáa sjúkrahjálp, aldurspensión, barnagjald, arbeiðsskaðaveitingar
o.s.fr.
Í Danmark er umsiting gjørd til at taka sær av hesum sáttmála,
„Den sociale sikringsstyrelse.“ Á stovninum arbeiða uml. 120 fólk.
Í Føroyum er eitt starvsfólk sett á Almannastovuni til at umsita
sáttmálan. Starvsfólkið arbeiðir í tøttum samstarvi við „Den sociale
sikringsstyrelse“ í Danmark. Sáttmálin hevur stórar útreiðslur við sær.
Skulu vit umsita sáttmálan sjálvi, skulu vit hava munandi størri um-