hvítabók • fylgibind 2 fyrisiting - Løgmansskrivstovan

Almanna- og heilsumálastýrið · 375
siting, tí sum er verða nógvir trupulleikar greiddir í samstarvinum við
„Den Sociale Sikringsstyrelse.“ Eisini verður umsitingin størri, av tí
at brøkpensión eisini skal verða roknað av tí arbeiði, sum føroyingar
hava gjørt í Danmark.
Sáttmálin um „social bistand og tjenester“ varð lagdur fyri Løgtingið
í tingsetuni 1998-99 og verður væntandi samtyktur. Sáttmálin hevur
at kalla onga umsiting og/ella fíggjarligan kostnað við sær, men
tryggjar føroyskum borgarum forsorgarhjálp, tá ið teir ferðast ella
búgva í øðrum Norðurlandi.
“Konvention af 1961 om Europæisk Socialpagt“ er ikki sett í gildi
fyri Føroyar, men varð sett í gildi í Danmark í 1965. Sáttmálin hevur
við sær tryggar, sosialar rammur fyri føroyskan borgara, sum ferðast
ella arbeiðir í evropeiskum landi, á sama hátt sum nevndu, norðurlendsku
sáttmálar hava við sær í Norðurlondum. Ríkisumboðið hevur
við jøvnum millumbilum sett fram fyrispurning, um heimastýrið vil
góðkenna og seta henda sáttmála í gildi fyri Føroyar. Av tí at nógvar
skyldur/umsiting og útreiðslur standast av hesum sáttmála, er tað útsett
í óvissa tíð at góðkenna hann. Mett verður tó, at hetta er ein tann
týdningarmesti sáttmálin á almannaøkinum, og at tað tí átti at verið
umhugsað at sett hann í gildi fyri Føroyar.
Á heilsuøkinum galda ávísir týdningarmiklir sáttmálar. Hesir eru
m.a.: 1948 15/6 T. 32 Statutter for verdenssundhedsorganisationen,
T. 24 19/6-64 Verdenssundhedsorganisationens rettigheder og immuniteter,
T. 119 28/2 – 31 International sundhedskonvention, 1963
12/8: T. 28 Europæisk overenskomst om gensidig bistand mht. lægelig
specialistbehandling og klimatkur.
Væntandi verður „konvention af 4. april 1997 om beskyttelse af
menneskerettigheder og menneskelig værdighed i forbindelse med
anvendelse af biologi og lægevidenskab“ løgd fyri Løgtingið til samtyktar
í tingsetuni 1999-2000.
Tað eigur at verða umhugsað at seta nevndu sáttmálar í gildi aftur
í sambandi við fullveldi. Kanningar mugu verða settar í verk, hvussu
nógv hesir sáttmálar kosta at umsita í Føroyum, ella um samstarvað
skal verða við eitt av grannalondum okkara.