Sprawozdanie Stenograficzne - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej

185Kielcach poinformowała mnie, że dyrekcja zatrudniającejich jednostki organizacyjnej zobligowaławszystkie osoby zajmujące kierownicze stanowiskaw tym podmiocie do składania ankiet bezpieczeństwaosobowego. Jako uzasadnienie wskazanegoobowiązku dyrekcja WSSE Kielce wskazała koniecznośćprzeprowadzenia postępowań sprawdzającychwobec swoich pracowników, powołując się na ustawęz dnia 22.01.1999 r. o ochronie informacji niejawnych.Polecenie to wywołało zrozumiałe niezadowoleniewśród pracowników, zwłaszcza jeśli weźmie siępod uwagę zakres informacji, które należy ujawnićpracodawcy w tejże ankiecie, a także obowiązującew Polsce przepisy, z których nie wynika obowiązekuzyskiwania poświadczeń bezpieczeństwa przez tęgrupę pracowniczą.Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że postępowaniesprawdzające przeprowadza się wyłączniewobec osób, które mają dostęp do informacji niejawnychw rozumieniu ustawy o ochronie informacjiniejawnych. Za taką informację ustawa uznaje tajemnicępaństwową lub służbową. Nie wdając się w definiowanietych pojęć, stwierdzić należy, iż informacjeniejawne zaklasyfikowane jako stanowiące tajemnicępaństwową oznacza się klauzulami: „ściśle tajne” lub„tajne”. Z kolei informacje niejawne zaklasyfikowanejako stanowiące tajemnicę służbową oznacza sięklauzulami: „poufne” oraz „zastrzeżone”. Z powyższegowynika, że aby można było w ogóle mówić oobowiązku ochrony informacji niejawnych w rozumieniupowołanej ustawy, to w danej jednostce organizacyjnej,w poszczególnych działach, muszą takieinformacje istnieć. Jak jednak wynika z posiadanejprzeze mnie wiedzy, w konkretnych działach WojewódzkiejStacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kielcach,zatrudniających pracowników na stanowiskachkierowniczych, nie ma materiałów ani dokumentówzaopatrzonych we wskazane wyżej klauzule bezpieczeństwa.Skoro zatem w działach powierzonych podnadzór konkretnym pracownikom nie przechowujesię ani nie wytwarza dokumentów niejawnych, tobrak poświadczenia bezpieczeństwa dla tych pracownikóww żaden sposób nie utrudnia ich pracy. Co więcej,zauważyć należy, że ustawa o ochronie informacjiniejawnych została uchwalona 10 lat temu i przezokres jej obowiązywania dyrekcja WSSE Kielce niewidziała konieczności występowania o poświadczeniabezpieczeństwa dla pracowników, dopiero teraz,z niejasnych powodów, obliguje się pracowników dopodawania dyrekcji bardzo szczegółowych danych.W tych okolicznościach powstaje uzasadnionawątpliwość co do legalności tworzenia przez dyrekcjęWSSE Kielce zbioru danych obejmujących bardzoszczegółowe informacje na temat swoich pracowników.Zważyć bowiem należy, że ankieta bezpieczeństwaosobowego zawiera pytania o takie sprawy jak:stan rodzinny, majątkowy (w tym dochody własneoraz dochody najbliższych członków rodziny), karalność(w tym karalność osób bliskich), problemy zdrowotnew tym alkoholowe, nałogi, stan zadłużenia (wtym alimenty), itp. Ankieta ta stanowi zatem dalekoidącą ingerencję w strefę prywatności pracownikównaruszającą ich dobra osobiste, w tym w szczególnościprawo do prywatności. Budowanie tak szczegółowejbazy danych o pracownikach, w sytuacji gdy uzasadnieniedla tego działania jest wysoce wątpliwe,można uznać za naruszenie przepisu art. 27 ust. 1ustawy o ochronie danych osobowych. W przepisietym wskazano bowiem, że art. 27.„1. Zabrania się przetwarzania danych ujawniającychpochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne,przekonania religijne lub filozoficzne, przynależnośćwyznaniową, partyjną lub związkową, jakrównież danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym,nałogach lub życiu seksualnym oraz danychdotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatówkarnych, a także innych orzeczeń wydanych wpostępowaniu sądowym lub administracyjnym.”Naruszenie tego przepisu prowadzi natomiast dodaleko idących konsekwencji dla osób, które się tegodopuściły. Zgodnie z treścią art. 49 ustawy o ochroniedanych osobowych, ten, kto przetwarza w zbiorzedane osobowe, choć ich przetwarzanie nie jest dopuszczalnealbo do których przetwarzania nie jestuprawniony, w szczególności gdy dotyczy to danychujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądypolityczne, przekonania religijne lub filozoficzne,przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową,danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym,nałogach lub życiu seksualnym podlega karze nawetdo 3 lat pozbawienia wolności. Jest to zatem występekzagrożony surową karą.Co więcej dyrekcja jednostki tworzącej tak obszernyzbiór danych osobowych zobowiązana jest, zgodniez treścią art. 40 ustawy o ochronie danych osobowych,do zgłoszenia zbioru danych do rejestracjigeneralnemu inspektorowi ochrony danych osobowych.Niedopełnienie tego obowiązku także stanowiprzestępstwo (art. 53 ustawy).Podkreślić przy tym należy, że uzasadnieniem dlatworzenia tak szczegółowego zbioru danych o swoichpracownikach nie jest bynajmniej możliwość dostępukierownictwa WSSE w Kielcach do danych osobowychklientów tej jednostki. Przepis art. 23 ust. 1 pkt 4ustawy o ochronie danych osobowych tworzy bowiemustawowe uprawnienie do przetwarzania danych osobowychdla kontrolerów WSSE Kielce. Przepis tenwskazuje, że przetwarzanie danych osobowych dopuszczalnejest, gdy jest to niezbędne do wykonaniaokreślonych prawem zadań realizowanych dla dobrapublicznego. Niewątpliwie przeprowadzanie kontrolilub rozpoznawanie skarg przez powołanych do tegopracowników WSSE jest taką przyczyną. Co więcej,kierownicy WSSE Kielce posiadają odpowiednie upoważnieniado przetwarzania danych osobowychudzielone przez administratora bezpieczeństwa informacjiWSSE Kielce, a także zobowiązani są w swoichzakresach obowiązków do przestrzegania tajemnicysłużbowej. Tym bardziej więc zaskakujące jest