Temas de Patrimonio Cultural 20 Buenos Aires Gallega Inmigración ...

Buenos Aires Gallega. Inmigración, pasado y presentexeográfico (Otero Pedrayo), un capítulo de historia da lingua (Iglesia Alvariño), douscapítulos etnográficos (Vicente Risco, a cultura espritoal; XaquínLorenzo, a culturamaterial) e quizais a Prehistoria (Cuevillas). Da Galicia romana e da Galicia suevaencarregouse Bouza Brey; da Cristianización, don Paulino Pedret; das peregrinacións aCompostela, don Xesús Carro; da historia social da Idade Meia, Ferro Couselo. Cada undistes colaboradores ten máis ou menos materiás, pro compría un ritmo máis intenso detraballo e unha coordinación máis sistemática no plan. Por todo isto, hai que temer unhacerta lentitude na elaboración e na aparición da “Historia” (Lapa, 1997, 210-11)Por máis que as previsións de Piñeiro fosen atinadas, cómpre decir que os primeirosorixinais saen de Galicia cara América a finais de 1953, a través da “anduriña” queera Perfecto López: “parés que Puente emozouse” ao velos, dille Otero a Filgueira. Apreparación da edición foi, con todo, dabondo lenta e só a tenacidade de Manuel Puentepode explicar que este proxecto puidese finalmente sair adiante. Aínda en 1958 se queixaOtero dos colaboradores que non entregan os textos e amenaza con deixar a empresa:“xa vou vello”. Pola sua banda, tamén Manuel Puente se queixa destes retrasos, quelle encareceron notablemente os custos da edición. Nunha carta de Puente e Otero, dexaneiro de 1959, apúntanse algúns destes problemas:As adeversas circunstancias que se veñen dando ca Historia, representan ungran acrescentamento do presuposto que eu tiña calculado para editala. Dunha banda,o eistraordinario encarecemento que sofriron os traballos de imprensa e o papel nos derradeirostres anos; e doutra, a fortisima desvalorizacion do peso arxentino en relaciónca peseta. En definitiva, moitos centos de miles de pesos máis do previsto. Mais, nonembargantes, eu non decrino do meu compromiso.Os problemas suscitados por esta obra non eran, con todo, só de retraso dos autoresna entrega de orixinais, senón tamén do proceso de producción editorial, no quecolaboraron nomes maiores da cultura galega da época. “A edizón está ao coidado deLuis Seoane axudado por mín”, dille Prada a Tobío, en carta de febreiro de 1956, aíndaque nas cartas de Seoane ata hoxe coñecidas non conste unha especial consideración poresta obra, senón máis ben ao contrario. Pero a decisión de que a obra fose publicada engalego conlevou un inxente traballo de unificación ortográfica que deu algunhas voltas.Previsto inicialmente que fose Ramón Piñeiro quen fixese a “unificación ortográfica”na primeira corrección de probas feitas en Galicia e que, posteriormente, foise LoisTobío, quen daquela moraba en Montevideo, o responsable dunha segunda correccióneditorial, optouse por encomendar todo o traballo a Tobío, dacordo cunha proposta deOtero, en carta a Puente de maio de 1956:No tocantes as probas falei longamente con Piñeiro, que é home de moi bonconsello, e pensamos o seguinte:Estando Tobío encargado do traballo que fará moi ben parece inutile facer duascorreiciós porque se perde moito tempo. En iste mes de maio celebraremos unha xuntanzatodos os colaboradores para acordare as normas ortográficas. Temos un proieuto de285