5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarakdikkate alınmaz.” hükmü eklenmiştir. Bize göre bu hüküm Anayasanın90.maddesi karşısında oldukça tartışmalı olmuştur. Dahası bunun, bir çelişkiolduğu ve düzenlemenin mefhumu muhalifinden, sosyal güvenliksözleşmesi yapılmamış bir ülkede geçen hizmetler borçlanıldığında, bu ülkedeilk defa çalışmaya başlanılan tarihin ilk işe giriş tarihi olarak dikkatealınacağı gibi bir sonucu doğuracağına işaret edilmiştir 32 .Şöyle ki; sosyal güvenlik sözleşmelerinde özel hükümlere yer verilmişsebu düzenlemelere itibar edilecektir. Zira, 2709 sayılı Türkiye CumhuriyetiAnayasasının 90.maddesi son fıkrası; “Usulüne göre yürürlüğe konulmuşMilletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasayaaykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.” şeklindeiken, 5170 sayılı Kanunun 33 7.maddesi ile Anayasanın 90.maddesi son fıkrasınaaşağıdaki cümle eklenmiştir :“Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarasıandlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesinedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleriesas alınır.”Kuşkusuz bu terim, ne Anayasadaki “temel hak ve hürriyetler” ile sınırlıolarak anlaşılabilir, ne de Anayasadaki temel hak ve özgürlükler listesiylesınırlı tutulabilir. Usulüne göre yürürlüğe koyduğumuz, yani kısacaonayladığımız tüm uluslararası sözleşmelerdeki insan hakları ve temel özgürlükler,bu terimin kapsamı içindedir. Bu terim, ister kişisel ve siyasalhakları, ister ekonomik, sosyal ve kültürel hakları, isterse “üçüncü” yada /hatta “dördüncü” kuşak olarak nitelenen görece yeni insan hakları olsun,onayladığımız ve onaylayacağımız tüm sözleşmelerde güvenceye bağlanantüm insan haklarını kapsar. “Temel” sözcüğü, ne hukuksal ne defelsefi yönlerden herhangi bir sınırlandırma içerir ve içerdiği yolunda dayorumlanabilir. Cümledeki “temel hak ve özgürlükler”, Uluslararası İnsanHakları Hukukunun; Antlaşma, Sözleşme, Şart, Pakt vb. belgeler ile tanıyıpgüvenceye aldığı ve içtihatlarla geliştirdiği tüm insan haklarını kapsayanbir terim olarak anlaşılmalıdır. Dolayısıyla sözü edilen antlaşmalar,salt İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi gibi “birinci kuşak” insan haklarınıiçeren ve yargısal nitelikli bir koruma sistemi öngören belgelerle sınırlı tutulamaz.“Temel hak ve özgürlüklerin” pozitif dayanağı, usulüne göre yürürlüğekonulmuş tüm uluslararası antlaşmalar, kısacası uluslararası insanhakları sözleşmeleridir. 34Dolayısıyla ülkemizin taraf olduğu/karşılıklı olarak imzaladığı sosyal güvenliksözleşmeleri de bu kapsamdadır. Başka bir söyleyişle imzaladığı-32 SÖZER, A.Nazım: “5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun Sosyal Sigortalara İlişkinHükümleri Üzerine (506 SK.Bakımından Kısa Bir Değerlendirme), Mercek, Temmuz 2006, S:43, s:127-14333 22.05.2004 tarih ve 25469 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.34 GÜLMEZ, Mesut : “Sendikal Haklara İlişkin Sözleşmelerin İç Hukuka Üstünlüğü ve Yasalarımızdaki Aykırılıklar”,Çalışma ve Toplum, 2005/1, S:4, s:11-57Ankara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 153