5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

u süre sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerinKurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacaklarıyoksa genel hükümlere göre geri alınır.Kurumun hatalı işleminden kaynaklanan yersiz ödemelerin de aynen sigortalıdanistenebilmesi kimi tartışmaları da beraberinde getirecek niteliktedir.Böylece, sigortalı kendisinin herhangi bir kusuru olmadığı haldesosyal sigorta haklarından olabilecektir. Örneğin, Kurumca hatalı olarakbağlanan aylık yada geliri yıllarca alan sigortalı, bunun tespiti ile bunu geriödemek zorunda kalabilecektir. Kabul etmek gerekir ki, böylesi bir durumdasebepsiz zenginleşme olmakla birlikte, genel hükümlere göre sigortalıiyiniyetli ise ancak elinde var olanı ödeyebilecektir.Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan başlanarak borç aslınayapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır. Bu hüküm ilgili hak sahiplerininmuvafakat etmeleri kaydıyla, aynı dosyadan diğer bir hak sahibineyapılan yersiz ödemelere mahsubunda da uygulanır. Yersiz ödemenin gelirve aylıklardan kesilmesinde, kesintinin başlayacağı ödeme dönemi başıitibarıyla kanunî faizi ile birlikte hesaplanan borç tutarı, gelir ve aylıktan %25 oranında kesilmek suretiyle uygulanır.V – DEVİR, TEMLİK VE HACİZ5510 sayılı Kanunun 93.maddesi birinci fıkrasına göre; Bu Kanun gereğincesigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmetisunucularının genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucuKurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylıkve ödenekler; 88.maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafakaborçları dışında haczedilemez.5510 sayılı Kanunun 98.maddesi birinci fıkrasında, “işverenin, sosyal sigortalarve genel sağlık sigortası için kendisine düşen yükümlülükler nedeniyle,sigortalıların ücretlerinden kesinti yapamayacağı” yani sigortalıücretlerinin dokunulmazlığı kuralına yer verilmişken, 5510 sayılı Kanunun93.maddesi birinci fıkrasında ise, sigortalılar ile ölümlerinde hak sahibikimselerinin sosyal sigorta haklarının dokunulmazlığı kuralının düzenlendiğinisöyleyebiliriz 15 .VI - ZAMANAŞIMI, HAKKIN DÜŞMESİ VE AVANSVI .1 – ZAMANAŞIMI VE HAKKIN DÜŞMESİ5510 sayılı Kanunun 93.maddesinde, Kurumun prim ve diğer alacaklarıile Kurumca açılacak tazminat ve rücû davalarının on yıllık zamanaşımınatâbi olduğu açıklanmıştır. Kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genelsağlık sigortasından kazanılan haklar ve alacaklarda uygulanacak zamanaşımıile hak düşürücü sürelere ise 5510 sayılı Kanunun 97.maddesinde yer15 ÇENBERCİ, Mustafa: Sosyal Sigortalar Kanunu Şerhi, Olgaç Matbaası, Ankara 1985, s:681660Yeni Sosyal Güvenlik UygulamasıAnkara SMMMO