5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

suçun maddi unsurlarının gerçekleşmesi, fail tarafından muhakkak değil,muhtemel addedilmektedir. 8İşveren, sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırıbir hareketi ile sigortalının iş kazasına uğramasına veya meslek hastalığınatutulmasına sebep olursa da sorumlu sayılmıştır. Uygulamada iş kazalarıdaha çok bu sebeplerle ortaya çıkmaktadır. Başka bir söyleyişle mevzuat;yasal olarak yürürlüğe konulmuş ve yürürlüğünü muhafaza eden, sigortalılarınsağlığını koruma ve iş güvenliği alanında, yasa koyucu ile yasa koyucununyürütme veya idareye verdiği yetki sonucu, bu organlarca kabuledilen genel, objektif kural veya hükümlerin tümüdür.(SSİY/49-2) Buradaki “mevzuat” deyiminden ise “yasa, tüzük, kararname ve yönetmeliklerin”anlaşılması gerektiği açıktır. Hatta, mevzuatta gösterilmemiş olsa dahi, insanyaşamının kutsallığı çerçevesinde işverenin gerekli tedbirleri alma yükümlülüğübulunmaktadır. 9Öte yandan, kanunda açıkça işverene rücudan söz edildiği için, bağımsızçalışan sigortalıların iş sağlığı ve güvenliği hükümlerine aykırı hareketlerisebebiyle zararlandırıcı sigorta olayının meydana gelmesi durumunda sigortalınınkendisine rücu edilmesi mümkün olmayacaktır.I .1 .3 – Kurumun işverene ödettirme yetkisiİşverenin yukarıda sayılan sorumluluk hallerinin varlığı halinde, iş kazasıveya meslek hastalığı sebebiyle, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerinebu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ilebağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalıveya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlıolmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir.Kurumun ödettirme yetkisinin “halefiyet ilkesine” mi yoksa kanundan doğan“rücu hakkı”na mı dayandığı yönlü tartışmaya 5510 sayılı Kanun ileyapılan düzenlemeyle son verildiği söylenebilir. 506 sayılı Kanunun mülga26.maddesi uygulamasında Yargıtay hep Kurumun rücu hakkının halefiyetkuralına dayandığını kabul etmiştir. Kurum da 506 sayılı Kanunun mülga26.maddesi uygulamasında işvereni sorumlu sayıp yaptığı giderleri işvereneödettirirken yasal halefiyet ilkesine dayanmıştır. Öte yandan öğretidebunun kanuni rücu hakkı olduğu da ileri sürülmektedir. Ancak, Yargıtayİçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 01.07.1994 tarihli, E:1992/3,K:1994/3 sayılı kararı ile konu açıklığa kavuşturulmuş; rücu davalarınınhukuksal dayanağının, temelinde rücu hakkı bulunan, Kanunun çizdiğisınırlarla kayıtlı ve Kanundan doğan, kendine özgü bir halefiyet olduğunahükmedilmiştir 10 .Başkasına ait bir borcu ödeyen kimsenin, bir yasa hükmüne dayanarak ala-8 ÖZGENÇ, İzzet: Türk Ceza Kanunu Şerhi(Genel Hükümler), Seçkin Yayıncılık, Ankara 2005, s:3029 Y. HGK. 12.12.1986, E:1986/10-459, K:1986/1074; Y. 10. HD. 18.11.1993, E:1992/9689, K:1993/13352;10 20.10.1995 tarih ve 22439 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.Ankara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 517