5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

esi içinde meydana gelmesi gerekmektedir. Yani, sigortalı olarak ilk defaişe başladığı tarih ile aylık bağlanması için başvuru yaptığı tarih arasındamalül sayılmayı gerektiren hal meydana gelmelidir. Sigortalının bu süreçteişten ayrılmış olması ya da sigortalılık niteliğini yitirmiş olması da önemlideğildir. Dolayısıyla sigortalılık süresi içinde malül kalan sigortalıya diğerkoşullarda var ise malüllük aylığı bağlanabilecektir.Bununla birlikte, “sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihtenönce” sigortalının çalışma gücünün % 60’ını veya vazifesini yapamayacakderecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradantespit edilirse, sigortalı bu hastalık veya özrü sebebiyle malûllük aylığındanyararlanamayacaktır.(5510/25-2) Şu halde; malül sayılmayı gerektirenderecede yani çalışma gücünü en az %60 oranında kaybettiği halde malüllükaylığı bağlanamayan sigortalı için başka bir sosyal sigorta yardımı yokmudur ? Bu sorunun cevabı ise 5510 sayılı Kanunun 28.maddesi dördüncüfıkrasında verilmiştir:5510 sayılı Kanunun 28.maddesi dördüncü fıkrasına göre; sigortalı olarakilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce Kanunun 25.maddesinin ikincifıkrasına göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya özürübulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılara,en az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malûllük, yaşlılıkve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla “yaşlılık aylığı”bağlanacaktır. Kanunun 25.maddesi ikinci fıkrasında ise sigortalı olarak ilkdefa çalışmaya başlamadan önce çalışma gücünün en az %60’ını veya vazifesiniyapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybedenlerdenbahsedilmiştir.Böylece, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihte malül olansigortalıya, kadın ya da erkek olup olmadığına bakılmaksızın, 33 yaşınıdoldurunca (18+15=33) yaşlılık aylığı bağlanabilecektir. Sigortalının fiilençalışması ve bildirimde bulunması durumunda 3960 gün 11 yılda tamamlanabilecektir.Belirtelim ki; belli bir oranın üzerinde özürü bulunan kişilerin,sağlıklı insanlara göre daha kolay şartlarda emekli olabilmesi, çağdaşsosyal güvenlik sistemlerinin olmazsa olmaz gereklerinden biri olarak ortayaçıkmaktadır. Bu gereğin sigortalıların statülerine bakılmaksızın yerinegetirildiği anlaşılmaktadır.Daha önce 506 sayılı Kanunun mülga 53/B.maddesi gereğince de sigortalıolarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihte malûl sayılmayı gerektirecekderecede hastalık ve arızası olanlar malüllük sigortasından yararlandırılmamaktaydı.Bunlara, 506/mülga 60-C.maddesine göre, yaşları ne olursaolsun en az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3600 gün sayısı ileyaşlılık aylığı bağlanmaktaydı.Dahası, “sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarih” deyiminin sa-600Yeni Sosyal Güvenlik UygulamasıAnkara SMMMO