5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

I –İŞYERİI .1–TANIM VE GENEL BİLGİLER5510 sayılı Kanunun 11.maddesi birinci fıkrasına göre, sigortalı sayılanlarınmaddi olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerler“işyeri” olarak tanımlanmıştır. Tanıma göre işyeri, sigortalı sayılanların,bina, araç gereç, makine gibi maddi unsurlar; marka ve patent gibi maddiolmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yer olmaktadır. İşyeri kavramıaçısından, o yerin işverenin mülkiyetinde ya da kiralanmış olması daönemli değildir.5510 sayılı Kanundaki işyeri tanımının, 506 sayılı Kanunun mülga4.maddesindeki “sigortalıların işlerini yaptıkları yer”den farklı bir içeriğesahip olduğu görülmektedir. Bu haliyle de daha çok İş Kanununun2.maddesi birinci fıkrasındaki tanıma yakın olduğunu söyleyebiliriz. Oradada işyeri; “İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddiolan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birim” olaraktanımlanmıştır.5510 sayılı Kanunda önceki dönemden farklı olarak 4857 sayılı İş Kanunundakiişyeri tanımına benzer bir biçimde işyerinin tanımlanmış olması,aşağıda görüleceği üzere niteliklerinden ötürü işyeri olarak görülmesindezorluk çekilen kimi üretim birimlerini de işyeri olarak kavramaya imkanverecek gibi görülüyor.Öte yandan işyeri ile işletme kavramı çoğu kere örtüşmemektedir. İşletmehukuki bir kavram olmakla birlikte hukuk sujesi olarak kabul edilmeyen,bünyesinde bir veya birden fazla işyeri bulunan bir ekonomik üretim ünitesidir1 . İşyeri ise işletmenin takip ettiği ekonomik amaçtan farklı olarakteknik bir amaç gütmektedir. Teknik amaç da belirli bir mal veya hizmetüretiminin gerçekleştirilmesinden ibarettir 2 .Bir otel işletmesi ile bir konfeksiyon atölyesinde olduğu gibi sadece işin yapıldığıyer olması şeklinde işletme tek işyerinden oluşabileceği gibi, bazenbirden çok işyerinin bulunduğu işletmelerde olabilir. Bir banka işletmesindeolduğu üzere buna ait birden çok şube yani işyeri bulunabilir 3 .I .2– İŞYERİNDEN SAYILAN DİĞER YERLER5510 sayılı Kanunun 11.maddesi ikinci fıkrasında ise; işyerinde üretilen malveya verilen hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetimaltında örgütlenen işyerine bağlı yerler, dinlenme, çocuk emzirme, yemek,uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden veya meslek eğitimi yerleri,avlu ve büro gibi diğer eklentiler ile araçlar da işyerinden sayılmıştır.1 MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamit: İş Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 2004, s:1492 MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamit: İş Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 2004, s:1503 DEMİR, Fevzi: İş Hukuku ve Uygulaması, 4.Baskı, Birleşik Matbaacılık, İzmir 2005, s:27Ankara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 179