5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

lirin yeniden dağılımı yolu ile yoksulluğu önlemek ve azaltmak gibi işlevive dolayısıyla amacı vardır 7 . Esasen bu yaklaşım sosyal devlet anlayışınında bir sonucudur. Gerçektende sosyal güvenlik, kapsadığı grubun kendiiçinde de bir yeniden gelir dağılımına yol açmaktadır. Örneğin; sosyal sigortalarsigortalılar arasında, geçimini sağlama zorunda olduğu kimsesibulunmayanlardan bulunanlara, sağlam yapılı kişilerden zayıf yapılılara,çalışma çağında bulunan gençlerden çalışma çağındaki orta yaşlılara, erkeklerdenkadınlara, çalışan kuşaktan artık çalışmayan kuşağa ve nihayetyüksek gelirlilerden düşük gelirlilere bir gelir aktarımına yol açmaktadır. 8III – SOSYAL GÜVENLİK SİTEMLERİEski zamanlarda dini kurumların yardımları ve aile içi dayanışmalarla insanlarsosyal güvenlik ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmışlardır. Bugünküanlamda sosyal güvenlik kurumlarına ulaşmadan önce geleneksel korumatekniklerinden yararlanılmıştır. Öncelikle birey başkaca ekonomik, ticarimotifleri olsa da yaptığı tasarrufları ile geleceğini güvenceye almayı düşünmüştür.Gelirin bir fonksiyonu olarak tasarruf tekniğinin aynı zamanda bir sosyalgüvence oluşturabilmesi, ancak gelir düzeyinin yüksek ve sürekli olmasınabağlıdır. Oysa sosyal güvenliğe en çok ihtiyacı olanlar, toplumun düşükgelirli başka bir söyleyişle tasarruf eğilimi düşük olan kesimleridir.Karşılaştığı riskleri tek başına gideremeyecek olan kişilere bireysel ve topluolarak yapılacak yardımlardan yardım sandıkları fikrine ulaşılmıştır. Yardımsandıkları ise, sosyal risklere karşı kendilerini güvence altına almakisteyen ve aynı sosyal koşullar içerisinde bulunan toplum kesimlerininoluşturdukları ticari amaç gütmeyen kurumlar olmuşlardır 9 .Tarihsel gelişim sürecine bağlı olarak da Dünyada birbirinden farklı ikisosyal güvenlik modelinin ortaya çıktığı ve uygulandığı görülmektedir.Bunlardan birincisi, ulusal yada universal sosyal güvenlik modelidir; ikincisiise mesleki faaliyet ölçütüne dayalı sosyal sigorta modelidir 10 . Ancakher iki modelin unsurlarını içeren karma sosyal güvenlik modelleri de bulunmaktadır.Sonradan terkedilmiş olmakla birlikte, İngiltere ve Yeni Zelenda örneklerindeolduğu üzere ulusal model; 1942 tarihli Beveridge Raporuna dayanmakta,sistemin finansmanı ulusal bütçeden karşılanmakta, yönetimdebirlik ve sosyal güvenlik yardımları aşçısından teklik ilkesi esas olmakta,kapsama alınan tüm nüfus açısından maktu bir sosyal güvenlik yardımıyapılmaktadır 11 . Örneğin, ABD Sosyal Güvenlik Sitemi.7 KAPAR, Recep: “Taslak Metine İlişkin Eleştiriler:Sosyal Güvenlik Sisteminde Reform Önerisi”, Sendikal Notlar,Ağustos 2004, S:23, s:28-53;8 SAİT, Dilik : Servetin Geniş Kitlelere Yayılması, SBF Yayın No:391, Ankara 1976, s.1969 GÜZEL, Ali ve OKUR, A.Rıza: Sosyal Güvenlik Hukuku, Beta Yayınları, 10.Bası, İstanbul 2004, s:11-1210 GÜZEL, Ali: “Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Öngörülen Reform Mevcut Sorunlara Çözüm mü?”, Çalışma veToplum, 2005/4, s:61-7611 GÜZEL, Ali: “Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Öngörülen Reform Mevcut Sorunlara Çözüm mü?”, Çalışma veAnkara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 5