5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

VI –YAŞLILIK TOPTAN ÖDEMESİ VE İHYAYaşlılık toptan ödemesi ve tasfiye edilmiş hizmetlerin canlandırılmasınailişkin usul ve esaslara 5510 sayılı Kanunun 31.maddesinde yer verilmiştir.Buna göre; 4.maddenin birinci fıkrasının; (a) ve (b) bentleri kapsamındakisigortalılar ile bu Kanuna göre ilk defa (c) bendi kapsamında sigortalıolanlardan, herhangi bir nedenle çalıştığı işten ayrılan veya işyerini kapatanve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu haldemalûllük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalıya, 4.maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında ise kendi adınabildirilen, (b) bendi kapsamında ise ödediği malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarıprimlerinin her yıla ait tutarı, primin ait olduğu yıldan itibarenyazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncellemekatsayısı ile güncellenerek toptan ödeme şeklinde verilir.(5510/31-1)Bu Kanuna göre toptan ödeme yapılarak hizmetleri tasfiye edilmiş bulunanlardan,yeniden bu Kanuna tabi olarak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarıprimi bildirilmiş olanlar, yazılı olarak müracaat etmeleri halinde,aldıkları toptan ödemenin ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi arasında geçenyıllar için her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerekbulunan tutarın ilgiliye tebliğ tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödemelerihalinde, bu hizmetler ihya edilerek bu Kanunun uygulanmasındadikkate alınır.(5510/31-2)Anlaşılacağı üzere sigortalı gerekli yaş şartını doldurduğu halde yaşlılıkaylığı bağlanması şartlarından prim gün sayısı ve sigortalılık süresini dolduramadığıiçin aylığa hak kazanamıyor ise toptan ödeme talebinde bulunabilir.Aksi halde, aylığa hak kazanmış ise istese de kendisine toptan ödemeyapılmaz. Öte yandan sigortalının işten ayrılıp veya işyerini kapatıpKurumdan toptan ödeme talebinde bulunması gerekmektedir. Öte yandanişten ayrılarak ya da işyerini kapatarak toptan ödeme alan sigortalı, dahasonra sigortalı olarak çalışmaya başlar ise toptan ödemeyi geri vermesi gerekmez.Ancak dilerse hizmet canlandırması yoluna gidebilir 14 .Belirtelim ki; sadece kadın sigortalıların yararlanabildiği 506 sayılı Kanununmülga ek 1. maddesindeki evlilik toptan ödemesi uygulamasına 5510sayılı Kanunda yer verilmemiştir. Ancak, evlenmeleri nedeni ile aldıklarıevlilik toptan ödemesini, yukarıda yer verildiği şekilde 5510 sayılı Kanununyürürlük tarihinden sonra da Kuruma başvurarak ihya edebilecekler.14 GÜZEL, Ali ve OKUR, A.Rıza: Sosyal Güvenlik Hukuku, Beta Yayınları, 10.Bası, İstanbul 2004, s:405592Yeni Sosyal Güvenlik UygulamasıAnkara SMMMO