5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

“…veya en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinin her yılıiçin ortalama olarak 180 gün…” prim ödenmiş olması seçeneği ise AnayasaMahkemesi kararı ile iptal edilmişti 8 . Kanun koyucunun bu iptal kararınıdikkate aldığı anlaşılmaktadır.Belirtelim ki, 506 sayılı Kanunun 66/c maddesi daha 5510 sayılı Kanunyürürlüğe girmeden, 5561 sayılı Kanun 9 ile değiştirilmiş ve “5 yıldan berisigortalı bulunup, sigortalılık süresinde en az 900 gün malûllük, yaşlılıkve ölüm sigortaları primi ödemiş durumda” olanların hak sahiplerine,18.10.2006 tarihinden geçerli olmak üzere ölüm aylığı bağlanacağı hükmüneyer verilmiştir.Anlaşılacağı üzere, 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındasigortalı sayılanlar için, mevcut durumdan daha geri/aleyhe bir düzenlemeyapılmıştır. Zira bunlardan, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölümsigortaları primi bildirilmiş durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerineölüm aylığı bağlanabilecektir. Şu halde, sigortalının fiilen 900 günüyok ise, ister yeni düzenlemenin yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihindenönce isterse 01.10.2008 tarihinden sonra borçlanma yapılmış olsun 900 günfiili prim ödeme gün sayısı bulunmayan sigortalının ölümü halinde geridekalan hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmayacaktır. 10Dahası geçmiş dönemde, özellikle yeterli prim ödeme gün sayısı olmadığıiçin aylık bağlanamamış olanlar için de önemli bir olanak getirilmiştir. 5510sayılı Kanunun geçici 4.maddesi ondördüncü fıkrasına göre, bu Kanununyürürlüğe girdiği tarihten önce ölen, ancak bu Kanunla yürürlükten kaldırılanilgili kanun hükümlerine göre ölüm aylığının bağlanabilmesi içinyeterli prim ödeme gün sayısı olmayan sigortalının hak sahiplerinin, primödeme gün sayısı bakımından bu Kanun hükümlerine göre ölüm aylığınahak kazanması halinde, müracaat tarihini takip eden aybaşından itibaren,bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 5434 sayılı Kanun hükümlerine görehesaplanacak aylıkları, bu Kanunun 32, 34 ve 37. maddelerine göre ödenir.II .1 .1 .3 – Prim borcunun bulunmamasıYukarıdaki şartlar aranırken sigortalının çalışma ilişkisi açısından hangistatüde bulunduğu herhangi bir önem arzetmemektedir. Sigortalı ister bağımlıolarak çalışsın isterse bağımsız olarak çalışsın yukarıdaki şartlarınvarlığı halinde hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilecektir.Ancak, 5510 sayılı Kanunun 32.maddesi ikinci fıkrası son cümlesinde“prim borcunun bulunmaması” gibi bir şarta yer verildiği anlaşılmaktadır.8 Anayasa Mah. 06.01.2005, E:2001/479, K:2005/1;( 18.10.2005 tarih ve 25970 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır)9 16.12.2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.10 OLGAÇ, Cüneyt: “Yeni Sosyal Güvenlik Sisteminde Sigortalının Ölümü Halinde Bağlanacak Ölüm Aylığı İçinGereken Şartlarda Yapılan Değişiklikler”, Yaklaşım, Eylül 2008, S:189, s:172-173Ankara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 623