5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

kast vasıtasızdır. Hukuka aykırı sonucu doğrudan istememekle birlikte busonucun doğması ihtimalini gördüğü halde, buna razı olarak fiili yapmışsakast ihtimalidir 30 .Hukuka aykırı sonuç istenmemiş, fakat şartların gerektirdiği tedbirler alınmamak,dikkat ve ihtimam gösterilmemek suretiyle haksız sonucun doğmasınasebep olmuşsa ihmal vardır. İhmalin kıstası objektifliktir. Belli birolayda ihmalin bulunup bulunmadığını tayin ederken ölçü olarak normalve tedbirli bir insandan o olayda ve şartlarda beklenen davranışı dikkatealmak gerekir. Kanunların ve diğer kuralların emrettiği tedbirlerin alınmamışolması ihmal teşkil eder. İhmal ise “şuurlu ihmal” ve “şuurlu olmayanihmal” olarak ikiye ayrılır. Hukuka aykırı neticenin meydana gelmesi imkanıönceden görülür, fakat tahakkuk etmeyeceği ümidiyle tedbir alınmazveya noksan alınır ise şuurlu ihmal vardır. Şuurlu olmayan ihmalde ise,hukuka aykırı netice önceden görülememekle beraber gerekli dikkat sarfedilseidi görülebilirdi 31 .Diğer taraftan üçüncü kişi kusur esasına göre sorumlu tutulduğu için, kaçınılmazdış etkenlerden, kötü rastlantılardan ve zararlandırıcı sosyal sigortaolayına uğrayan sigortalının kendi kusurundan sorumlu değildir 32 .Kurumun üçüncü kişi aleyhine açacağı rücu davası, sigortalı ile üçüncükişi arasında bir sözleşme ilişkisi bulunmadığından, Borçlar Kanununun60.maddesi uyarınca 1 ve 10 yıllık zamanaşımına tabidir. 33 Sigortalınınyaralanmasına veya ölmesine neden olan kaza, bir trafik kazası ise davanınbağlı olacağı zamanaşımı süresi Karayolları Trafik Kanununun 109.maddesine göre 2 ve 10 yıldır. 34 5510 sayılı Kanunun 93.maddesi üçüncüfıkrasında da, bu Kanuna dayanılarak Kurumca açılacak tazminat ve rücûdavalarının, on yıllık zamanaşımına tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.Zararlandırıcı sigorta olayına uğrayan sigortalının zararına sebep olanüçüncü kişi niteliğindeki hakiki ve hükmi şahısların Kurum zararındansorumlu tutulabilmeleri için, meydana gelen kazada kusur durumlarınıbelirten tutanak, trafik kaza raporu, bilirkişi raporu veya Mahkeme kararıya da ikrar gibi belgelerin varlığı gerekmektedir. Üçüncü şahısların kusurdurumlarını belirleyen bu çeşit bilgi veya belgelerin bulunmaması Kurumcarücu davası imkanını ortadan kaldırabilmektedir.Trafik kazalarında üçüncü kişinin kusur nisbeti belirlenirken, sürücüler bakımından1918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 52.maddesinde sayılanasli kusur halleri, yayalar bakımından ise aynı Kanunun 68.maddesineaykırı davranışlar esas alınmakta; sürücü ve yayaların asli kusurlu olma-30 OZANOĞLU,T.;YALNIZOĞLU,S.;TÜMER,A.:Açıklamalı-İçtihatlı Sosyal Sigorta Mevzuatı, 1.Cilt, Atak Matbaası,Ankara 1974, s:48531 OZANOĞLU,T.;YALNIZOĞLU,S.;TÜMER,A.:Açıklamalı-İçtihatlı Sosyal Sigorta Mevzuatı, 1.Cilt, Atak Matbaası,Ankara 1974, s:485-48732 ÇENBERCİ, Mustafa:Sosyal Sigortalar Kanunu Şerhi, Olgaç Matbaası, Ankara 1977, s:31233 Y.10.HD. 26.05.1998 tarih, E:1998/2262, K:1998/378934 GÜZEL, Ali ve OKUR, A.Rıza :Sosyal Güvenlik Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul 1994, s.221; Y. 10.HD.25.02.1997,E:1997/1500, K:1997/1355; 10.HD.19.03.1996, E:1996/2038, K:1996/2218Ankara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 523