5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

akımdan, işverenden iş alan ancak işi kendi işyerinde yapan kişinin fasonüretim yaptığının kabulü ile alt işveren sayılmayacaktır.c) İşin işyerinde yürütülen mal ve hizmet üretimine ilişkin olması gerekmektedir.Alınan iş, işin bölüm ve eklentilerinde de olabilir. 5510 sayılıKanun, bu konuda İş Kanunundaki gibi asıl iş ve yardımcı iş ayrımı yapmamıştır.Örneğin, tekstil üretimi yapılan bir fabrikada, tekstil üretimineilişkin bir iş değil de ek inşaat yapılması işi alınır ise işi alan alt işverensayılmayacaktır 12 .d) Alt işveren, bu iş için görevlendirdiği sigortalılarını; asıl işverenden aldığı,işyerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veyabir işin bölüm veya eklentilerinde çalıştıracaktır. İş alan işveren sigortalılarınıbaş yerde çalıştırır ise yine alt işverenlik oluşmayacaktır. Örneğin,bağımsız işyeri sahibi olan elektrikçi,işverene ait işyerindeki elektrik işlerinisigortalı çalıştırmaksızın bizzat kendisi yapmış ise alt işveren(aracı)sayılmayacaktır 13 .III .3- BİRLİKTE SORUMLULUK5510 sayılı Kanunun 12.maddesi son fıkrasına göre; sigortalılar, üçüncübir kişinin aracılığı ile işe girmiş ve bunlarla sözleşme yapmış olsalar dahi,asıl işveren, bu Kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı altişveren ile birlikte sorumludur.Alt işverenlerin, genelde ekonomik bakımdan asıl işverenden daha güçsüzdurumda olduğunu söyleyebiliriz. Bu hususu dikkate alan kanun koyucunun,alt işverenin çalıştırdığı sigortalılar bakımından yükümlülüklerindenötürü asıl işvereni de birlikte sorumlu tutmuştur. Böylece; asıl işveren,sigortalıların bildirimimden primlerinin ödenmesine, kısa ve uzun vadelisigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ilişkin diğer yükümlülüklere, altişveren ile birlikte sorumlu sayılmışlardır. Öte yandan, kendi içerisindeasıl işverenin alt işverene rücu hakkı vardır. Öyle ki, aracıya/alt işvereneait prim borçlarını Kuruma ödeyen asıl işveren ödediği primleri aracıdanisteyebilir 14 .Kanundaki bu hükümden dolayı, asıl işveren kusursuz da olsa taşeronunkusurundan ötürü müteselsilen sorumlu sayıldığı 15 gibi, aracının işe aldığısigortalının iş kazası geçirmesi sonucunda sorumluluğu kesinleştiğinegöre, asıl işveren de aracı ile birlikte müteselsilen sorumlu sayılmıştır 16 . Yapılansözleşmelerle bu sorumluluğun devri de sözkonusu değildir. Netice12 Y. 10. HD. 02.02.1998, E:238, K:342; ASLANKÖYLÜ, Resul: Sosyal Sigortalar Kanunu Yorumu, Nurol Matbaacılık,Ankara 2003, s:892-89313 Y. 10. HD. 14.06.1976, E:9743, K:4656; ASLANKÖYLÜ, Resul: Sosyal Sigortalar Kanunu Yorumu, Nurol Matbaacılık,Ankara 2003, s:89514 Y. 10. HD. 31.03.1979, E:644, K:774; ASLANKÖYLÜ, Resul: Sosyal Sigortalar Kanunu Yorumu, Nurol Matbaacılık,Ankara 2003, s:89515 Y. 10. HD. 18.05.1999, E: 3208, K: 3311; ASLANKÖYLÜ, Resul: Sosyal Sigortalar Kanunu Yorumu, NurolMatbaacılık, Ankara 2003, s:89016 Y. 10. HD. 29.03.1983, E:436, K:1590; ASLANKÖYLÜ, Resul: Sosyal Sigortalar Kanunu Yorumu, Nurol Matbaacılık,Ankara 2003, s:894174Yeni Sosyal Güvenlik UygulamasıAnkara SMMMO