5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

Diğer taraftan, hem gelir hem de aylığa hak kazanan kişiye bunlardan birinintamamı diğerinin yarısı bağlanması gerekirken, Kurumca bunlarınher ikisinin de tam olarak ödenmiş olması durumunda, “iyi niyetle zenginleşenkimse, zenginleşmenin geri verilmesinden dolayı; zenginleşme hiçolmasaydı bulunacağı durumdan daha kötü duruma düşürülemez.” yaklaşımıile yani kişinin kötüniyetli olmaması halinde, Kurumca fazladan yapılanödemenin de geri istenemeyeceğine Yargıtay’ca hükmolunduğunubelirtelim 5 .Esasen Borçlar Kanununun 61.maddesine göre, sebepsiz zenginleşme halindesebepsiz olarak alınan tutarın geri verilmesi gerekmektedir. Ancak,hakıl bir sebep olmaksızın zenginleşen kişi iyiniyetli ise elinde kalan miktardansorumludur. Bu şekilde zenginleşen kimse, haklı bir sebep olmaksızınedindiği şeyi geri isteme anında elinden çıkarmış bulunuyorsa(örneğin,aylık yada geliri harcamışsa), bu durumda geri isteme zamanında malvarlığındaartık bir çoğalma sözkonusu olmadığı için, bir iade borcu da bulunmayacaktır.Haklı bir sebep olmaksızın zenginleşen kimse kötüniyetli ise bütün aldıklarınıfaizi ile birlikte geri ödemek zorundadır. Şöyle ki, Borçlar Kanununun63.maddesine göre, sebepsiz zenginleşen kimse, “o şeyi kötüniyetle eldençıkarmış ise veya onu elden çıkarırken sonradan geri vermek zorundakalacağını biliyor idiyse, geri vermekle yükümlüdür.” Neticede buna dahakim karar verecektir. Önemli olan kişinin iyiniyetli olduğunu ispatlayabilmesidir.Bu konu ile ilgili olarak durumunu tahsis talep dilekçesindeaçıkça beyan eden kişi ise iyiniyetli sayılmaktadır.III - GELİR VE AYLIK BAĞLANMAYACAK HALLERIII .1 –SİGORTALIYI ÖLDÜRMEK YADA ÖLDÜRMEYETEŞEBBÜS ETMEK5510 sayılı Kanunun 56.maddesi birinci fıkrasının (a) bendinde, ölen sigortalınınhak sahiplerinden; kesinleşmiş yargı kararı ile, kendisinden aylıkbağlanacak sigortalıyı veya gelir ya da aylık bağlanmış olan sigortalıyı,kasten öldüren veya öldürmeye teşebbüs edenlere veya bu Kanun gereğincesürekli iş göremez hale veya malûl duruma getirenlere, gelir veya aylıködenmeyeceği, ödenmiş bulunan gelir ve aylıkların da, 96.madde hükümlerinegöre geri alınacağı hüküm altına alınmıştır.Esasen 5434 sayılı Kanunun mülga 77.maddesinde benzer bir düzenlemeyerağmen, 506 sayılı Kanunda böyle bir hüküm bulunmamakla birlikte,Kurum yayınladığı bir Genelge 6 ile uygulamayı bu yönde sürdürmekteydi.Sözkonusu Genelge ile herhangi bir kanuni dayanağı olmasa bile sigortalıyıkasten ve haksız yere öldüren veya öldürmeye teşebbüs edenlerin aylıkalamayacakları, bunların aylıklarının kesinleşmiş yargı kararına kadar sak-5 Y.10. HD. 08.04.2002, E:2002/2717, K:2002/31606 SSK Genel Müdürlüğü’nün 23.12.1981 tarih ve 2917 sayılı GenelgesiAnkara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 657