5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

maddede ve farklı amaçlarla düzenlenmiştir. Birisi, yukarıda kısaca bahsettiğimizgibi işyerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından sağlığını bozacakbir tehlike ile karşılaşırsa. Bu durumda işçi, tehlike giderilinceye kadar işgörmekten kaçınabilir. Diğeri ise mücbir sebep olmaksızın işçinin ücretininsüresinde ödenmemesi halidir. Bu durumda da işçi iş görmekten kaçınabilecektir.Doğal bir hakkını kullanan işçinin bu tutumu bir yaptırım özelliğide ihtiva etmektedir.II .2 .11 .2 – Ücret ödeme zorunluluğuII .2 .11 .2 .1 – Ücretin gününde ödenmemesi halinde işten kaçınmaİş Kanununun 32.maddesine göre, “ücret en geç ayda bir ödenir.” Öte yandan,iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftayakadar indirilebilir. Ücreti gününde ödenmeyen işçi ise İş Kanununun24.maddesi (II) numaralı bendinin ( e ) fıkrasına göre; sözleşmenin süresibelirli olsun veya olmasın, “işveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleriveya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse”iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresinibeklemeksizin feshedebilir.Öte yandan iş sözleşmesini sona erdirmek yerine işçi bu durumda bir hakolarak iş görmekten kaçınma yoluna da gidebilecektir. 4857 sayılı Kanunun“Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34.maddesine göre ise, “ücretiödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışındaödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir.” Bu nedenlekişisel kararlarına dayanarak iş görme borcunu yerine getirmemelerisayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak nitelendirilemez.Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faizoranı uygulanır. İşçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemezve yerine yeni işçi alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.Ücreti gününde ödenmediği için iş görmekten kaçınan işçinin, çalışmaktankaçındığı sürenin ücretini sonradan işverenin ödemesi gerektiğini düzenleyenbir hükme ise 4857 sayılı Kanunun 34.maddesinde yer verilmemiştir.Aşağıda görüleceği üzere İş Kanunun 83.maddesi uygulamasında iştenkaçınan işçiye bu sürenin ücretini ödeme yükümlülüğü işverene getirilmişkenburada böyle bir düzenlemeden adeta “kaçınılmıştır” denilebilir.Nitekim Yargıtay bir kararında 29 , “Bu süre içinde ücret ödemesi uygulamasıyapılacağı yasa tasarısında düzenlendiği halde Türkiye Büyük MilletMeclisi’ndeki görüşmeler sırasında bu düzenleme yasa metninden çıkarılmışve bu suretle Yasama organı boşta geçen bu sürede ücret istenemeyeceğinedair iradesini açık olarak ortaya koymuştur. 34. maddenin budüzenlemesine göre işçinin iş görme borcunu yerine getirmekten kaçındığıbu sürenin ücretini işverenden talep etmesi mümkün değildir. Zira işçininçalışmaması kendi iradesi ile oluşmuştur…”denilmiştir.29 Y.9.HD. 10.02.2005, E:2004/13259, K:2005/3782Ankara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 239