5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarına göre Kurum birinci kişi, sigortalı ile ileridehak sahibi niteliği kazanabilecek olan eşi, çocukları ile ana-babası ikincikişi olup bunların dışındaki kişiler üçüncü kişilerdir 12 . Nitekim, Yargıtay’ınbir kararında 13 ; 506 Sayılı Kanunun 39.maddesi uygulamasında, Kurumunaçtığı rücu davasında, kusuruyla yaralanan sigortalının çocuğunu üçüncükişi saymamıştır. Diğer taraftan, kazaya uğrayan sigortalı ile bunun işverenidışında kalan ve zarara neden olan tüm kişileri üçüncü kişi sayan görüşlerde bulunmaktadır 14 .Üçüncü kişi, sigortalı ile arasında hizmet ilişkisi bulunmayan kişidir.Üçüncü kişi deyimine çalıştıran da çalışan da dahildir. Eylem ya da görevinsavsanması üçüncü kişi sayılabilen kişi yada kişilere ait değilse bumadde hükmü uygulanmayacaktır 15 . Belirtelim ki, üçüncü kişinin gerçekya da tüzel kişi olmasının da bir önemi bulunmamaktadır. Dahası bu üçüncükişi Kurumla sözleşme yapmış ya da yapmamış veya yetkilendirilmişsağlık hizmet sunucuları da olabilir.II .3 –Üçüncü kişinin sorumluluğunun tespitiMaddede üçüncü kişinin hem “kastı”ndan hem de ”suç sayılır hareketinden”söz edilmiştir. Ancak bunun da mahkeme kararı ile tespit edilmesigerekmektedir. Yukarıda da açıklandığı üzere, bunlardan kast da “vasıtasızkast” ve “ihmali kast” olarak ikiye ayrılır. Haksız fiili yapan kimsehukuka aykırı sonucu görmüş ve istemişse, kast vasıtasızdır. Hukuka aykırısonucu doğrudan istememekle birlikte bu sonucun doğması ihtimalinigördüğü halde, buna razı olarak fiili yapmışsa kast ihtimalidir. 16 Kastolmasa bile üçüncü kişinin hareketi kanunların suç saydığı bir hareket iseyine sorumlu sayılacaktır.Üçüncü kişinin sorumlu sayılacağı bir diğer durum da ilgili kanunlarla verilmişbir görevi “yapmaması” veya “ihmalidirı” dır. Şüphesiz bunun damahkeme kararıyla tespit edilmesi gerekmektedir.Hukuka aykırı sonuç istenmemiş, fakat şartların gerektirdiği tedbirler alınmamak,dikkat ve ihtimam gösterilmemek suretiyle haksız sonucun doğmasınasebep olmuşsa ihmal vardır. İhmalin kıstası objektifliktir. Belli birolayda ihmalin bulunup bulunmadığını tayin ederken ölçü olarak normalve tedbirli bir insandan o olayda ve şartlarda beklenen davranışı dikkatealmak gerekir. Kanunların ve diğer kuralların emrettiği tedbirlerin alınmamışolması ihmal teşkil eder. İhmal ise “şuurlu ihmal” ve “şuurlu olmayanihmal” olarak ikiye ayrılır. Hukuka aykırı neticenin meydana gelmesi imkanıönceden görülür, fakat tahakkuk etmeyeceği ümidiyle tedbir alınmaz12 ÇAKMAK, İhsan: Şerhli 1479 Sayılı Esnaf Ve Sanatkarlar Ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Bağ-Kur Kanunu İle 2926Sayılı Tarım Bağ-Kur Kanunu, Bilgi Yayınevi, Ankara 2002, s:55613 Y. 10. HD. 22.09.1997, E:1997/6075, K:1997/600814 GÜZEL, Ali ve OKUR, A.Rıza: Sosyal Güvenlik Hukuku, Beta Yayınları, 8.Bası, İstanbul 2002, s:24415 OZANOĞLU,T.;YALNIZOĞLU,S.;TÜMER,A.:Açıklamalı-İçtihatlı Sosyal Sigorta Mevzuatı, 1.Cilt, Atak Matbaası,Ankara 1974, s:77516 OZANOĞLU,T.;YALNIZOĞLU,S.;TÜMER,A.:Açıklamalı-İçtihatlı Sosyal Sigorta Mevzuatı, 1.Cilt, Atak Matbaası,Ankara 1974, s:485Ankara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 475