5502 ve 5510 Sayılı Kanunlara Göre - asmmmo

I – İŞVERENİN SORUMLULUĞU5510 sayılı Kanun uygulamasında, iş kazası ve meslek hastalığı hallerindeişverenin hem kusurlu olduğu durumlarda hem de kusuru olmasa dasorumlu sayıldığı görülmektedir. Aşağıda açıklanacağı üzere, bu konudageçmiş 506 sayılı Kanun ve 1479 sayılı Kanun uygulamaları da dikkatealınmak suretiyle anlamlı değişiklikler yapıldığı söylenebilir.I .1 – İŞVERENİN KUSURA DAYALI SORUMLULUĞUI .1 .1 –Genel olarak kanundaki düzenleme5510 sayılı Kanunun 21.maddesi birinci fıkrasında, iş kazası ve meslek hastalığıhallerinde işverenin sorumlu sayıldığı durumlara ve sonuçlarına yerverilmiştir. Buna göre; iş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalılarınsağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketisonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine buKanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanangelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalıveya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmaküzere, Kurumca işverene ödettirilir. İşverenin sorumluluğunun tespitindekaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır.Düzenlemenin görünürdeki amacı, iş kazası ve meslek hastalığı sebebiyleyapılan sosyal sigorta yardımlarının Kurumun malvarlığında meydanagetirdiği eksikliği giderme, ayrıca sigortalı ile işvereni arasında baş gösterecekçekişmeyi ve sürtüşmeyi önlemedir. Zira, iş kazasına uğrayan veyameslek hastalığına tutulan sigortalının ve hak sahiplerinin işveren aleyhinedava açmaları, uğradıkları zararın Kurum tarafından tam olarak karşılanmamasıdurumunda söz konusudur 1 . Bununla beraber asıl amaç geri plandagizlidir ve hukuksal açıdan her şeyin öncesinde ve yücesinde bulunankişinin canını ve sağlığını korumaya ilişkindir 2 .Öte yandan iş kazası ve meslek hastalığı sebebiyle işverenin sorumluluğundakaçınılmazlık ilkesinin dikkate alınacağı, sorumluluğu halinde işvereneverilecek ödenek/bağlanacak gelirin ilk peşin sermaye değeri üzerindenrücu edilebileceği esaslarının belirlenmiş olması ileri adımlar olarakgörülmekle birlikte beklentilerin karşılandığı da söylenemez. Zira, bu kanundakirücuu düzenleyen maddenin sadece kast, bağışlanmaz kusur veağır ihmal gibi kusurun ağır dereceleriyle sınırlı olarak işverene rücu edilebilmesişeklinde bir düzenleme önerilmiş 3 olmakla birlikte bu hususunüzerinde durulmadığı anlaşılmaktadır.Belirtelim ki, bir olayın iş kazası sayılması, mutlak anlamda işverenin sorumluluğusonucunu doğurmaz. İş kazasının unsurları ile işverenin so-1 GÜZEL, Ali ve OKUR, A.Rıza: Sosyal Güvenlik Hukuku, Beta Yayınları, 10.Bası, İstanbul 2004, s:2702 ÇENBERCİ, Mustafa:Sosyal Sigortalar Kanunu Şerhi, Olgaç Matbaası, Ankara 1977, s:2923 ŞAKAR, Müjdat: “ İş Kazası veya Meslek Hastalığı Sebebiyle Sosyal Sigortalıların İşverene Rücuunda Kusur ŞartınınSınırlanması Sorunu”, Sicil, Haziran 2006, S:2, s: 129-135Ankara SMMMOYeni Sosyal Güvenlik Uygulaması 515