Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

1560|)t'iati()m'H in l'siilinos. If)!'.»— 1;V21.(unittitiir, ([iiotl pracccptum csl, et aliud lil \cliif nullius, (piod n(in csl prae-(•(.'i>ttiin, Aven, srilicrt ipsa iiiolKxlicntia, Idulatria, operatio iiii(jiiitatis, Ideoprophota eis trlbuit, (piod irritant et amaricant dciun, ((uod ot alii j>roplictaelai'iinit, ubi doimim Israel ainarieatricein, exasj)ei-atri('eni, irritatricein, exacerhatrieein(ut dietuiu est) appellant. 5Notandmn vero, qiiod nomen 'impietatiini' hoc loco aliud est a vocahiilispraecedentibus. Non euim Aveu aut Kcscha sed pescha hie ponitur,?fi. I, s.qiiod ijenerale nomen est ad omnem transgressionem. Isaie i. 'Filios enntrivi,ipsi autem sprevernnt me', idest peccaveruut in me seu trausgressiouibussuis sprevernnt me. Unde et Hierouymus transtulit 'Secundum multi- 10tudinem scelernm eorum\ Quae autem sint illae transgrcssiones in specie,supcrius rceensuit dicens 'Non volens iniquitatem tu es\ Vult enim bisOmnibus, multis modis eos peccasse, transgressos et praevaricatos esse, itaut ctiani irritarint deum, dum ei placere sibi viderentur. Quare multitudoimpietatum non modo dicitur, quod secundum praedieta in multas divisi 15sunt sectas, sed quod quelibet quoqne secta bis multis modis peeeet, quosin septenario praedicto descripsit.5, 12. Et laetentur omnes, qui speraut in te, inaeternum exultabunt,et habitabis in eis. Et gloriabuntur in te omnes, qui diliguntnomen tu um. 20Omuia haec unus versus in hebraeo. B. Hieronymus sie *Et laetenturomnes, qui sperant in te, in perpetuum laudabunt, proteges eos, et laetabunturin te, qui diligunt nomen tuum'. Ubi noster 'gloriabuntur' pro 'laetabuntur'dixit. Sed et alias variant mire in bis affectuum verbis translationes, utnon nisi in fönte hebraeo constans illorum possit ubique haberi diiferentia. 25Quattuor aifectuum verba hie videmus cumulata: laetari, sperare, exultare,gloriari. Sed et illud 'habitabis in eis' prope aifectum spei indicat.Quomodo ergo differuut? difficile hoc est invenire, quod rari sint hü aifectuset ardui nee nisi experto cogniti et docibiles.^ Hoc unum certum estiuxta psalmi totius sensum, loqui eum de gaudio et securitate cordis, non 30quae in remotione malorum exteriorum (ubi patientia regnat proprie), sed inremissione peccatorum, puritate et fiducia conscientiae (ubi spes regnat)habentur.^ Hoc enim egit, ut doceret, qua via iusti et pii fierent, scilicet12 d. A 14 Quare] Quae C 21 Sllit 21 beginnt ©.100 in BC. ©.100—115tragen in B ben ftet§ auf bie beiben einonber gegenüberfte^enben ©eiten Dert^eitten Äotumnen--tttel : Digressio autoris disserens ||De spe et desperatione ; in C : Dij,a-editur (Digressus) autordisserit De spe et imssionibus. S)et SSeginn be§ bamit bejeic^neten 3tbf($nittc§ auf ©.100 inIIBC (= 158,4) ift burd§ Unciatfc^rift fennttid^ gemotzt. ©. 115 fc^liefet mit 178, 13 unfrer 2(u§--gabe. in hebraeo liabet. BC 84 (jgit A') Wit biefem Sa^e beginnt bie Übcrie|ung in abc unb reirf)t biy 175, 39. *) niemant§befnnt nod) geternig, ban bcr ftc erfaren f)at a; niemaub befant u. 311 bcgrciffcn, beim bcm betc3 erfaten l^at Roth. ^' tcbt üon .. . fidier^ett bcö {)etijctt , nit Hon bcr fidjer^cit, lucn