Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

Üpenitiones in Psiihuos. 1519—1521. 423fidiint homines', Barucli iij. Cum ergo deus })raeceperit pmecepto prinio, ijar.ut non habeatiir alienus deus, hoc est ut in uihil aliud contidatur, ipseijuesolus in omni uecessitate iuvocetur, patet, Avaritiam esse Idolorum servitutem,quae facit, ut dominum non invocent uec ei credant, credant autem5 et invocent potius aurum, qua impietate perditi quiequid bonorum facerevidentur, operationes sunt frustraneae doloris, iuiquitatis, idest Aven, undenon habeat conscieutia nisi iuquietudinem et vanum laborem.Illie trepidaverunt timore, ubi non erat timor, i4, 5Quoniam dominus in generatione iusta est.lü Particula ista, *ubi non erat timor", non est in hebraeo videturcjueexplicandi sensus gratia adiecta. Apte autem Spiritus et proprio depingitingenia et mores impiorum. Impossibile est enim, ut cor hominis sit sinetimore, quia si amor fuerit rectus, et ipse rectus est, cum perverso autempervertitur et ipse. Cum autem impii amissa fidutia in deum, inhaereant15 auro et operibus suis, necesse est, ut misera sollicitudine et timore amittendiauri discrutientur, deinde quia fide instificati non sunt, oportet, ut traditiunculisanxie et scrupulosissime vexentur, ut sie duplici timore vexentur, alterone peccent, altero ne egeant. Quam miseriam hodie in pontificibus et Ecclesiasticisomnibus sie videmus invaluisse, ut hunc versum nulla glosa adhibita2u solo illorum inluitu quilibet planissimum habeat. Quid enim hodie metuituraliud apud eos, (piam ne res Ecclesiae alienentur, minuantur, occupentur, nepatrimonia Crucifixi, S. Petri, B. virginis et aliorum periclitentur? quantisstatutis hie cautum est, ne contra haec aliquis loquatur? quantis fulminibusterrent, ne contrectentur? quantis indultis, privilegiis, immuuitatibus ea25 munierunt, ne temporalia temporalia sint? quantis benedictionibus, promissis,indulgentiis, titulis, bullis et infinitis machinis hie actum est et agitur assidue,ut multiplicentur, roborentur, perpetuentur?üude haec omnia curarum examiua? nempe quod deum non invocant,deo non credunt, ideo timent hie et suis sese consiliis ac viribus stabiliunt,3u ne aliquando egeant, 'Canes impudentissimi (ut Isaias ait), qui nesciunt saturi- ^cf.tatem'. Cum autem vel communis sensus homiuum hos crassos et inutilespraetextus ferre tandem nequeat, Simul aliquot pii et spirituales nequitiamhaue irreprehensam non sinant, fit ut semper timendi semperque veritatemodiendi occasionem habeant sicut ludaei, quaudo dixerunt contra Christum 3o().35 'Si dimittimus eum sie, omnes credent in eum\ Tales fuisse, esse foretpieomnes irapios, praesertim magnates populi ab initio nuuidi in finem, facileest intelligere, si consyderemus, cor hominis oportere esse in iis, (piae deisunt aut in iis, quae sua sunt, et vel aurum pro deo vel deum j»ro aurohabere.31 has Ali 37 his HC