inostrani kapital kao faktor razvoja zemalja - Ekonomski fakultet u ...

1. Finansijske olakšice u formi dozvola mogu biti naročito atraktivne sa aspekta
investitora (primaoca), s obzirom da one smanjuju inicijalne troškove
investiranja i, usled toga, smanjuju nivo rizika konkretnog investicionog
projekta. Nasuprot tome, oslobađanja od plaćanja poreza na korporativni
prihod ili smanjivanje stope poreza ostvaruju svoj uticaj samo u momentu
kada konkretna investicija počinje da odbacuje profite. U industrijskim
sektorima, koje odlikuju brze promene i velika fleksibilnost (kao što je to
slučaj sa industrijom poluprovodnika), postoji visok stepen neizvesnosti u
ostvarivanju koristi na osnovu oslobađanja od plaćanja od poreza nego što je
to u slučaju davanja dozvola.
2. Veoma je teško utvrditi da davanje dozvola, kao lokacione olakšice, jednoj,
najčešće izvozno orijentisanoj, aktivnosti može ugroziti interese druge zemlje
članice WTO. Sa druge strane, korišćenje fiskalnih olakšica u dužem periodu
vremena može izazvati otpore drugih zemalja članica koje mogu tražiti
procenu njihovog uticaja i primenu blagovremenih mera za otklanjanje štetnih
efekata.
3. Od zemlje članice se može zatražiti da ukine fiskalna oslobođenja, ukoliko se
proceni da njihova primena nije u skladu sa odredbama Sporazuma o
subvencijama i kompenzatornim merama. Nasuprot tome, Sporazum ne
predviđa nadoknadu subvencija.
Literatura
1. Hines, James. 1996. “Tax Policy and the Activities of Multinatonal
Corporations”, National Bureau of Economic Research Working Paper, No.
5589. Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research Working Paper.
2. Morisset, Jacques and Neda Pirnia. “How Tax Policy and Incentives Affect
Foreign Direct Investment. A Review”. Foreign Investment Advisory Service
(FIAS), a joint service of the International Finance Corporation and the World
Bank. To be published in “New Directions for Research in FDI”, B. Bora (ed),
Rutledge, forthcoming.
3. Ogutcu, Mehmet. 2002. “Good Governance and Best Practices for Investment
Policy and Promotion”, UNCTAD workshop on Efficient and Transparent
Investment Promotion Practices: The Case of LDCs, Geneva, 6-7 june.
4. Reyber, Grant L. 1973. Foreign Investment in Development. Oxford, Uk:
Clarendon Press.
5. The World Bank Group: Private Sector and Infrastructure Network. 2003. “Tax
Incentives. Using Tax Incentives to Attract Foreign Direct Investment”, Note
Number 253, February.
6. UNCTAD, World Investment Report 2002: “Transnational Corporations and
Export Competitiveness”, Chapter VII : Policy Measures. United Nations: New
York and Geneva.
7. Van Horne, James C. 1993. Finansijsko upravljanje i politika - finansijski
menadžement. MATE, Zagreb.
183