inostrani kapital kao faktor razvoja zemalja - Ekonomski fakultet u ...

Bigger inflow of FDI as well as structural changes of real economy sector in Serbia
could result with the stronger export growth and decreasing of trade deficit in the next
years. Diminishing of current account deficit is also prerequisite for the regular repayment
of external debt.
Growth of FDI inflow is the best way for financing current account deficit. However,
until now, FDI was mostly directed to purchase of Serbian companies. Once when Serbia
would not have companies to sell, inflow of FDI would depend on motivation of foreign
investors to invest in building new plants in Serbia. Theirs decision will be determined by
the expected profits as well as estimated investment risk. Economic and institutional factors
should be directed to create a framework which are important for FDI inflow in
postprivatization period.
Key words: Foreign direct investment, current account, economic development,
exports, competitiveness,.
Uvodne napomene
Regulatorni okvir za priliv stranih direktnih investicija (SDI) u Srbiji je
znatno unapređen poslednjih godina, ali se još uvek ne registruje snažnija uloga
SDI u procesu restrukturiranja realnog sektora domaće privrede. Dosadašnja
preovlađujuća zainteresovanost stranih direktnih investitora za domaće tržište, uz
učestalu supstituciju domaćih inputa (sirovine, komponente, poluproizvodi)
inputima iz uvoza, dovela je porasta uvoza ovih proizvoda. Dakle, uz nesumnjivu
ulogu u porastu uvoza, snažniji doprinos SDI porastu izvoza je, uz određene
izuzetke, «odložen» na neodređeno vreme. Namera ovog rada je da ukaže na značaj
SDI za privredni razvoj i platni bilans Srbije. U prvom delu rada se analizira značaj
SDI za platni bilans Srbije. U drugom delu se ispituje zastupljenost SDI u realnom
sektoru privrede. Treći deo je posvećen analizi porekla SDI u privredi Srbije.
1. Platni bilans Srbije i SDI
Da bi se sagledala uloga SDI u platnom bilansu Srbije, potrebno je ukratko
skrenuti pažnju na strukturu i obim spoljne zaduženosti Srbije. Okolnost da će
porast otplate inostranog duga uslediti u narednim godinama, kao i činjenica da je
učešće kratkoročnih kredita u ukupnom spoljnom dugu Srbije relativno skromno,
deluju dopuštajuće na rast spoljnog duga kao izvora za pokriće deficita tekućeg
računa. Imajući ovo u vidu, može se zaključiti da postojeći deficit tekućeg računa
ne može dovesti do tekuće nelikvidnosti zemlje prema inostranstvu.
Međutim, interesantno je skrenuti pažnju na strukturu spoljnog duga Srbije
prema subjektima zaduživanja. Slika 1. ilustrativno govori o tome.
51