Andrews’ Deri Hastalıkları Klinik Dermatoloji

Rozase
247
Tablo 13-5 Rozase Tedavileri
Resim 13-30 Oküler rozase
1. Enflamasyonun kontrolü
• Topikal ürünler
1. Metronidazol
2. Sodyum sülfasetamid—kükürt
3. Azelaik asit
4. Benzoyl peroksit
5. Eritromisin/klindamisin
6. Takrolimus
7. Tretinoin
• Oral tedaviler
1. Tetrasiklinler
2. Makrolidler
3. Metronidazol
4. İzotretinoin
Resim 13-31 Steorid
rozasesi
2. Yapısal hasarın onarılması
• Lazer
• Intense pulse light
• Cerrahi teknikler (rinofima)
• Tretinoin
3. İleri hasarın önlenmesi
• Güneşten koruyucular
• Kozmetikler
• Al basmasını tetikleyici etkenlerden kaçınma
• Masaj (Soybe)
de sarkoidoza veya nekrotizan bir granüloma benzeyen granülomatöz
bir yanıt gözlenecektir. Çoğu tecrübeli klinisyen bu tür
bulguları fizik muayeneyle doğru bir şekilde tahmin edeceklerdir.
Burada en önemli nokta tedaviye yanıtın biraz daha yavaş
olabileceğidir. Granülomatöz papüller göz kapaklarını ve üst
dudakları da tutmuşsa ve al basması, eritem veya telenjiyektazi
gibi vasküler bulgular yoksa granülomatöz yüz dermatiti terimi
tercih edilmektedir. Bu durum ayrı olarak ele alınmıştır.
Ayırıcı tanı
Yüzün merkezinin inatçı eritemi polisitemya vera, karsinoid,
mastositoz ve bağ dokusu hastalıklarından (lupus eritematozus,
dermatomiyozit ve mikst bağ dokusu hastalığı) ayırt edilmelidir.
Bu durumlarda papül ve püstüller yoktur, çeşitli sistemik
belirtiler ve yüz harici bulgular vardır ve doğrulamak için çeşitli
özgül laboratuar belirteçlerine sahiptirler. Haber sendromu
rozase benzeri yüz dermatozu olan bir genodermatozdur ve güneş
görmeyen deride birden fazla sayıda verrüköz lezyonlar görülmektedir.
Yüzdeki lezyonlar rozasenin aksine hayatın ilk yirmi
yılında ortaya çıkar. Rozase HIV’da da olabilirse de AIDS’li
hastalarda bunu taklit edebilen papülonodüler bir yüz erüpsiyonu
da vardır. Komedon ekstraktörüyle kıl foliküllerinin içeriğinin
boşaltılmasıyla çok sayıda Demodex görülmektedir. Bu
tür olgularda permetrin krem, lindan, %5 benzoyl peroksit ve
%5 presipite kükürtlü losyonlar ile başarı bildirilmiştir.
Tedavi
Çok sayıda tedavi ajanı mevcuttur (Tablo 13-5). Bu tedaviler rozase
hastalarında görülen özgül bulgulara yöneliktir. Telenjiyektaziler,
papüller ve püstüller ve deri hassasiyeti hastalığın
her üç alt grubunda da mevcut olduğundan dolayı tedavi yaklaşımı
var olan etkenlere göre değişecektir. Diğer tedaviler tüm
hastalarda yararlıdır. Genel tedavi önerileri Tablo 13-6’da sunulmuştur.
Güneşten koruyucular tüm hastalar için tedavinin önemli
bir parçasını oluştururlar. Her sabah uygulanmalıdır. Fiziksel
engelleyiciler içerenler özellikle eritrotelanjiyektazik hastalarca
kimyasal engelleyiciler içerenlere göre daha iyi tolere edilir. Eritemi
ve telenjiyektazileri kozmetik olarak kapatmanın en iyi yolu
açık yeşil renk içeren pudra formunda bir fondötendir. Al
basması belli bazı tetikleyici etkenlerle ortaya çıkıyorsa bunlardan
mümkün olduğunca kaçınmak en iyisidir. Standart pulsed
dye lazer, uzun pulsed dye lazerler, potasyum-titanil-fosfat
(KTP) lazer ve diyod pumped frekans doubled lazer eritem ve
telenjiyektazileri tedavi etmede faydalıdır fakat sağlık kurumlarınca
ödenmediği için kullanılabilirliği azalmaktadır. Bazı vasküler
lazerler dermal kollajenin yeniden şekillenmesinde yardımcı
olabilir ve dermal matriksin güçlenmesini sağlayabilir.
Soybe’nin yüzün merkezi kısmının rozaseye eğilimli olmasının
nedeni üzerine olan hipotezi bu bölgede kas hareketi olan dokuların
azlığının lenfödem ve enflamasyona yol açmasıdır. Günde
birkaç kez bu bölgeye birkaç dakikalık dairesel masaj yapılması
etkileyici bir iyileşmeye yol açmıştır. Üzerine daha araştırma yapılması
gereken bu selim girişim akılda tutulmalıdır.