dergi

271
rülür. Forester’a göre, müzakereci süreçler,
mevcut politik aşamalar üzerinde yaratılan
emniyetsiz ve kırılgan başarılardır. Arabuluculu
tartışmalar ve uzlaşma kurucu
süreçler, özel görevli gruplarla, komitelerle,
çalışma ekipleriyle, resmî ya da gayri
resmî danışma kurullarıyla çalışmak zorunda
olan plancıların süregiden görevlerine
doğrudan bağlıdır, yoksa asla öyle yalnız
başına duran bir “prosedür” değildir.
Forester’ın kitabı, baştan sona, pratik
ile teori, pratisyenlerin sezgisel ele alışları
ile teorisyenlerin dikkatli yorumları arasında
gerçekleşebilecek bir diyaloğun
oluşması için çaba sarfediyor. Bunun için
de, gayet açık olarak, dokümanların gücüne
değil, planlama ile iştigal eden profesyonellerin,
kamu görevlilerinin, üst düzey
bürokratların, ve hatta öğrencilerin pratik
tecrübelerine, anılarına, öykülerine kulak
veriyor. Onların birbirleriyle olan temasına
bakıyor ve buradan pratik yargılara varıyor.
İnsanların birbirleriyle nasıl iletişim
kurmaları gerektiği konusunda, ideal konuşma
durumlarının ve edimlerinin koşullarının
ancak müzakereci bir pratik içerisinde
gelişebileceğinin altını çiziyor. Daha
da önemlisi, plancıyı gelecekte ne olması
gerektiğini söyleyen değil, gelecekte
ne olması gerektiğinin müzakere edileceği
ortamı hazırlayan bir arabulucu-tartışmacı
olarak görüyor. Bu anlamda bakarsak
eğer, Forester’ın kitabının, planlama konusunda
yerleşik anlayışı epeyce sarsacağını,
ve hep arzu edilen ama bir türlü oluşturulamayan
bir demokrasi projesi olarak
planlama anlayışına belki bir pasaj verebileceği
söylenebilir. Umalım ki, Forester’ın
kitabı, konuşamayan, çatışmalarla yarılan,
ve tartışmayı da nasıl yapması gerektiğini
bilmeyen Türkiye toplumu için bu konuda
yeni araştırmalar yapmayı tahrik etsin.