kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
zich Chinez<strong>en</strong> gevestigd, die cocosplantages <strong>en</strong> handel geheel in<br />
hand<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Papoese smed<strong>en</strong>, die met dit handwerk hun brood<br />
verdi<strong>en</strong><strong>en</strong>, mak<strong>en</strong> nerg<strong>en</strong>s gebruik van erts, maar verwerk<strong>en</strong> ingevoerde<br />
stav<strong>en</strong> ijzer.<br />
Bevolking<br />
M<strong>en</strong> vindt op het eiland e<strong>en</strong> groot aantal kleine volkjes: ongeveer<br />
100 op het westelijk deel. Dat het land zeer dun bevolkt is blijkt<br />
wel uit het feit, dat er naar schatting 1 millio<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zijn, waarvan<br />
m<strong>en</strong> er bijna 400.000 heeft geregistreerd. Wanneer de bevolking<br />
van de Baliem-vallei inderdaad tuss<strong>en</strong> de 60—100.000 ziel<strong>en</strong> bedraagt,<br />
dan is daar de grootste Papoese volksstam. In het noord<strong>en</strong><br />
vorm<strong>en</strong> 30.000 Biakkers de sterkste groep, <strong>en</strong> in het zuid<strong>en</strong> zijn<br />
dat waarschijnlijk de Marind Anim.<br />
De naam<br />
De naam Nieuw Guinea is afkomstig van de Spanjaard Ortiz di<br />
Retes, omdat de donkere huidskleur der bewoners hem deed d<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />
aan de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van Guinea in West-Afrika.<br />
De naam Papoea, Ilha de Papoua, was to<strong>en</strong> reeds lang bek<strong>en</strong>d. Dit<br />
is echter e<strong>en</strong> naam, die de vreemdeling<strong>en</strong> aan land <strong>en</strong> bewoners<br />
gav<strong>en</strong>. De betek<strong>en</strong>is van deze naam wordt alle<strong>en</strong> vermoed. Het zou<br />
in elk geval iets te mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> met het kroeshaar, e<strong>en</strong> specifiek<br />
k<strong>en</strong>merk van de bewoners. Dat de naam slaaf zou betek<strong>en</strong><strong>en</strong> is niet<br />
waarschijnlijk, al werd door het feit, dat sinds eeuw<strong>en</strong> de Papoea's<br />
als slav<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gebruikt <strong>en</strong> verhandeld, het begrip slaaf <strong>en</strong><br />
Papoea wel bijna synoniem 1 ). In de Radja Ampat, het gebied wat het<br />
langst contact heeft met de buit<strong>en</strong>wereld, werd de naam aldus uitgelegd:<br />
Papoea = Babni = b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong>, d.w.z. m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong>,<br />
die onder Tidore stond<strong>en</strong>.<br />
Na de tweede wereldoorlog ontstond de naam Irian, voor het eerst<br />
gebruikt bij de confer<strong>en</strong>tie van Malino door de Biakker Kasiepo.<br />
Naar analogie van Iran, het Biakse ir jan (gemakkelijk, licht, prettig,<br />
<strong>en</strong> opkom<strong>en</strong>d uit zee, zoals e<strong>en</strong> eiland wat m<strong>en</strong> nadert), uit de<br />
Geelvinckbaai waar het „land zonder bloedvergiet<strong>en</strong>," <strong>en</strong> uit het<br />
Hollandia'se waar het „ons eig<strong>en</strong>dom" zou betek<strong>en</strong><strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> sommig<strong>en</strong><br />
de naam aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong> met de betek<strong>en</strong>is van „Land in<br />
opkomst." Reeds in oude myth<strong>en</strong> zou deze naam voorkom<strong>en</strong>.<br />
Het is echter nog ge<strong>en</strong> algeme<strong>en</strong> aanvaarde naam, in elk geval niet<br />
voor geheel West Nieuw Guinea. In het uiterste west<strong>en</strong> zou het<br />
juist: slav<strong>en</strong>volk betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. Wel heeft de politiek zich direct bedi<strong>en</strong>d<br />
van deze nieuwe aanduiding. Zo heet e<strong>en</strong> politieke Ver<strong>en</strong>iging<br />
1) Tidorez<strong>en</strong> verklar<strong>en</strong> de naam aldus: Papoea = papa oea = ge<strong>en</strong> vader<br />
hebb<strong>en</strong>de. M<strong>en</strong> k<strong>en</strong>de de vaders van de slav<strong>en</strong> immers niet.<br />
7