kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Het begin
door J. J. Mulder-van Hasselt
't \ \ / as 5 Febr. 1855. Op de rede van Mansinam, een klein
W eilandje in de Dorehbaai gooide een zeilschip het anker uit.
Dit was niets nieuws voor de Papoea's. Dikwijls kwamen er vreemde
Oosterlingen deze veilige rede opzoeken, waar ze rood en blauw
katoen, tabak, messen en kralen ruilden tegen slaven en paradijsvogels.
Nu zagen hun geoefende ogen echter, dat er iets bijzonders aan. de
hand was. Koffers en kisten werden uitgeladen en twee blanke
mannen namen ook plaats in een sloep.
Blanken!! Vrouwen en kinderen vluchtten angstig in de huizen,
mannen grepen naar hun speren, hielden boog en pijlen gereed, en
keken onrustig en nors toe. Waren het geesten of mensen?
Langzaam naderde het zwaar beladen bootje met de twee blanken,
de Duitsers Ottow en Geissler.
Ze wisten niets van Nieuw Guinea. De enige inlichtingen, die de
bewoners van de Archipel hun over de Papoea's gegeven hadden
luidden: „Het zijn apen zonder staart, en koppensnellers."
De boot landde, de mannen stapten uit, de bagage werd op het
strand gezet, en het schip vertrok weer.
Samen met een kleine Ternataanse jongen bleven de twee vreemdelingen
eenzaam op het eiland achter.
Daar knielden ze neer en smeekten Gods zegen af over hun werk.
De reden van hun komst begreep geen enkele Papoea. Dat deze
mannen hun land en familie konden verlaten alleen om hier iets te
komen vertellen, ging hun begrip te boven.
Ze meenden beter te weten. Natuurlijk kwamen ze uit eigen belang,
zoals de handelaars; bovendien waren het blanken, en werden
daarom gewantrouwd.
Witte wezens behoorden zeker niet tot de gewone mensenwereld,
maar tot die der geesten. En als het toch mensen waren, dan hadden
ze zeker iets op hun kerfstok. De Papoese leefregel zegt: „Heeft
iemand in zijn familie het te bont gemaakt, dan mogen zijn stamgenoten
hem niet doden, maar wél verbannen naar een ander land."
't Was dus zaak deze bannelingen in de gaten te houden.
Aan alle kanten werden ze bespied, niemand dacht er aan bij de
moeizame bouw van hun eerste huis ook maar een vinger uit te steken
om te helpen.
42