kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Na de orkaan
Jappen en Waropen na de oorlog
door H. J. Teutscher
Met loeiend geweld is de orkaan over Nieuw-Guinea gegaan.
Hij heeft de rijpende oogst van jong geloof gestriemd met
tomeloze kracht. Dan is het alsof na een bange en benauwende nacht
een nieuwe dag aanbreekt.
In April 1944 landen de Amerikanen bij Hollandia. Het bewind
komt dadelijk in handen van de Nederlandse Nica-officieren. De
Japanners hebben tijdig Seroei verlaten en het Nederlandse bestuur
kan zich daar dus onmiddellijk vestigen, zodra dit gebied buiten
de directe gevechtszöne komt te liggen. Maar wat nu openbaar gaat
worden aan gebrokenheid en verscheurdheid is verbijsterend.
Het contact tussen Zending en Christelijke Gemeente, in 1942 zo
plotseling en ruw verbroken, komt maar moeizaam tot stand.
In Jappen en Waropen is er aan alle kanten de vraag naar de
Zending en naar de zendelingen; van de kant der Zending is er de
vraag naar de Gemeenten: wat hebben ze doorgemaakt en wat is
er overgebleven? Maar de brieven, over en weer, vinden nog zo
moeilijk hun bestemming; telegrammen raken al te gemakkelijk zoek;
en de vliegtuigen en schepen zijn overal volledig bezet met militairen
en ambtenaren. Vandaar, dat het heel lang duurt, aleer de
zendelingen weer voet aan wal kunnen zetten op Nieuw-Guinea.
Alle Europeanen waren immers door de Japanners van Nieuw-
Guinea weggevoerd; in de kampen op Celebes zuchtten ze nog een
jaar nadat Nieuw-Guinea reeds bevrijd was. En toen daar de poorten
der kampen opengingen, bleken er velen bezweken te zijn, terwijl
anderen zoveel hadden geleden, dat ze ten spoedigste naar het
vaderland dienden terug te keren.
Slechts een enkeling was in staat, om contact te zoeken met het
zendingsveld en onmiddellijk daarheen terug te keren. Zo vloog Ds
ten Haaft October '45 naar Biak, waar hij met grote vreugde door de
bevolking werd ontvangen en dadelijk aan de arbeid toog. Hij zocht
ook direct contact met Jappen, om daar een begin te maken met
het opnieuw organiseren van de arbeid. Wel hadden reeds in 1944
de predikanten Visser en Kolk, die de oorlogsjaren in Australië
doorbrachten, de Noordkust van Nieuw-Guinea bereisd. Doch zij
konden niet meer doen, dan zich een weinig oriënteren en met
179