kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

indertijd hadden gedaan met de Nederlandse driekleur in Atjeh,
Bali en Lombok.
Een remmende factor in de invloed van de goeroe was de weerstand
van het heidendom, die bij de doop plechtig was afgezworen,
maar daarmede niet uit het gezichtsveld was verdwenen.
En dat ook een Ambonnees, die het Evangelie kwam prediken geen
heilige was en dat niets menselijks hem vreemd was (en dat is dan:
niets zondig-menselijks) hadden de Papoea's met hun scherpe
mensenkennis ook al spoedig ontdekt.
Toch werd de meerwaarde van de Ambonnees als gemeentevoorganger
en onderwijzer ten aanzien van zijn Papoese collega door
vele gemeenten erkend, tot wrok van de Papoese goeroes, al was
deze waardering vaak op niet wezenlijke dingen gebaseerd.
„Kijk eens hier" zeiden de mensen van een dorp in Oost Nieuw
Guinea eens tot de Papoese onderwijzer-voorganger „dat een
Ambonese goeroe onze kinderen slaat op school, daar zijn wij aan
gewend en dat accepteren wij, maar jij, die dezelfde donkere huid
en hetzelfde krulhaar hebt als wij, jij blijft met je handen van onze
kinderen af."
De invloed overdenkende, die deze goeroes hebben uitgeoefend op
de mensen van Nieuw Guinea kunnen we beurtelings hun lichte
zijde en donkere kanten in het centrum van de aandacht plaatsen,
om een zo eerlijk en volledig mogelijk beeld te geven.
Hierbij moeten dan een tweetal omstandigheden steeds in het oog
worden gehouden. Ten eerste het ootmoedige woord, dat een zendeling
eens sprak op een conferentie van zendeling-leraren
(Europeanen) „Onze inheemse mede-arbeiders zijn nog lang niet,
zoals wij... moesten zijn; en ten tweede het feit, dat alleen de
Kenner der harten, God Zelf, de waarde en de betekenis van de
Ambonese goeroes voor het Christen worden van de Papoea's —
naar waarheid kan beoordelen.
Voor alle dingen moet met nadruk gewezen worden op het feit,
dat bij de Ambonnezen behoefte en de vrijmoedigheid om voor hun
Christen zijn uit te komen en anderen uit te nodigen, Christen te
worden, als regel zeer groot is.
Het was volstrekt niets ongewoons, dat een Ambonees sergeant
voor de politiemannen, die in een uithoek van de Archipel waren
gestationneerd, als voorganger optrad in de godsdienstoefeningen,
die deze mensen zelf, bij gebrek aan een voorganger, organiseerden.
En dat zovele Ambonese mannen en vrouwen zich als goeroes en
njora's ter beschikking van het Zendingswerk op Nieuw Guinea
en elders hebben gesteld, is daaruit te verklaren. Uit te gaan naar
de landen, die onder de heerschappij van de Vorst der duisternis
stonden en waar de mensen de sia-sia (ijdelheden) vereerden, om
260