kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Pamai
door Jac. Bijkerk
Onder het afdakje vóór grootvaders huis zat Pamai te kijken
naar het werk waar de oude man mee bezig was. Vele dagen
lang was de oude Siriwai aan het slijpen en polijsten van een
stenen bijl. Rondom hem lagen brokken donker gesteente, dat uit het
gebergte, vlak achter Ormoe gelegen, gehaald was. De grond voor
de hut van Siriwai laq verder bestrooid met steensplinters Want ook
de vader en grootvader van Siriwai hadden op dezelfde plaats al
die zwartige en groenige stukken steen behakt en ges'eoen, totdat
de mooi gevormde en glan/end qepolijste stenen bnlen klaar waren.
Hier en daar lag steengruis, qetuige van langdurige en volhardende
arbeid van de voorgeslachten.
Siriwai leade even zijn steen neer om een nieuwe sirihpruim te bereiden.
Met welgevallen keek hij naar de flink gebouwde knaap,
zijn kleinzoon Pamai. Maar er trok toch opeens een zorgelijke trek
over zijn donker qelaat. — ,,Pamai, zou jij nu ook geen zin hebben
om een mooie bijl te maken? Toen ik zo oud was als jij ben ik er
al mee beoonnen en al duurt het ook wel drie manen eer een flinke
grote bijl klaar is, ik heb er toch reeds vele gemaakt."
„Grootvader" antwoordde Pamai — ,,wees niet boos op me.
U weet dat er al verscheiden malen dat grote schip van de vreemdelingen
is geweest te Tabi (Humboldtbaai). Vader heeft van die
vreemdelingen al een bijl gekreaen, zo'n dunne, blinkende, scherpe
bijl, waarmede je in een oqenblik een boom omhakt. En nu ben ik
onlangs met vader naar Tabi geweest met onze prauw. Daar hebben
de vreemdelingen nu grote huizen gebouwd, die vol zitten met allerlei
prachtige dinqen. Ze hebben daar ook een massa van die bijlen.
Vader is nu in het bos op jacht naar paradijsvogels en moeder maakt
copra van onze cocosnoten die we over hebben. We brengen de
paradijsvogelhuiden en de copra naar Tabi en dan krijgen wij daarvoor
bijlen en messen. U krijgt dan ook een flinke bijl en een mooi
mes."
Hoofdschuddend had Siriwai naar het enthousiaste verhaal van zijn
kleinzoon geluisterd. ,,Je bent een beste jongen hoor" zeide hij.
„En het is waar, met de bijl die je vader nu heeft, kun je vlug werken
en gemakkelijker. Maar ik ben er toch bang voor. De vreemdelingen
moeten wel een sterke tovermacht bezitten om zulke bijlen
te kunnen maken. Wij hebben ook onze toverkracht waarmede we
137