kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
afgevaardigd <strong>en</strong> eind 1916 arriveerde de motorboot Jong-Holland. De kost<strong>en</strong> van<br />
deze boot werd<strong>en</strong> gedrag<strong>en</strong> door het Knap<strong>en</strong>regim<strong>en</strong>t van het C.J.M.V. Jong-<br />
Holland, waaraan de boot dan ook haar naam te dank<strong>en</strong> heeft."<br />
Z<strong>en</strong>deling Wetstein (de schrijver van dit hoofdstuk) vestigde zich<br />
voorlopig te Fak-Fak met de bedoeling, nadat hij zou zijn ingewerkt,<br />
te verhuiz<strong>en</strong> naar Inanwatan. Deze tijd van inwerk<strong>en</strong> werd op drie<br />
maand<strong>en</strong> gesteld. Wij hadd<strong>en</strong> to<strong>en</strong> nog niet het vermoed<strong>en</strong> dat deze<br />
drie maand<strong>en</strong> te Fak-Fak zoud<strong>en</strong> uitdij<strong>en</strong> tot neg<strong>en</strong> jaar.<br />
De k<strong>en</strong>nismaking te Fak-Fak met de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> uit het ressort Inanwatan<br />
was wel e<strong>en</strong> zeer bijzondere. Te Fak-Fak werd<strong>en</strong> all<strong>en</strong> die<br />
zich misdrag<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> gestraft <strong>en</strong> dat war<strong>en</strong> er nogal wat. M<strong>en</strong><br />
moest ler<strong>en</strong> dat m<strong>en</strong> niet zijn eig<strong>en</strong> rechter mocht zijn <strong>en</strong> dat is niet<br />
zo gauw geleerd wanneer m<strong>en</strong> niet beter weet <strong>en</strong> m<strong>en</strong> altijd gewap<strong>en</strong>d<br />
loopt om zich zelf te verdedig<strong>en</strong>. Dan, wat vind<strong>en</strong> zij „onrecht?"<br />
M<strong>en</strong> red<strong>en</strong>eert zo: „Ik b<strong>en</strong> ziek geword<strong>en</strong>, juist to<strong>en</strong> ik de<br />
tuin van X passeerde. Dan is het de schuld van X, want hij heeft<br />
natuurlijk opzettelijk daar e<strong>en</strong> betover<strong>en</strong>de handeling verricht."<br />
Of dit nu waar is of niet, gestraft moet hij word<strong>en</strong>. Bij de bestraffing<br />
vloeit als regel bloed, als er t<strong>en</strong> minste de dood niet mee gemoeid<br />
is. De aanleiding tot deze strafzaak vind<strong>en</strong> wij niet strafbaar<br />
maar het gevolg er van kan e<strong>en</strong> Papoea vele jar<strong>en</strong> van zijn<br />
vrijheid berov<strong>en</strong>.<br />
Het motor-zeilbootje kwam pas eind 1916, dus moest<strong>en</strong> wij het nog<br />
e<strong>en</strong> jaartje do<strong>en</strong> met de toevallige reisgeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong>, die ons te Fak-<br />
Fak werd<strong>en</strong> gebod<strong>en</strong> <strong>en</strong> verder in de ressort<strong>en</strong> met de prauw tourner<strong>en</strong>.<br />
Het eerste reisje door mij gemaakt met z<strong>en</strong>deling Bout duurde<br />
35 dag<strong>en</strong>. Doel was alle post<strong>en</strong> in B<strong>en</strong>to<strong>en</strong>i-Golf te bezoek<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
dan ev<strong>en</strong> door naar Windessi, waar z<strong>en</strong>deling Starr<strong>en</strong>burg weer<br />
woonde. E<strong>en</strong> bandjir had zijn huis op Roon totaal verwoest. De<br />
afstand die moest word<strong>en</strong> afgelegd was pl.m. 300 km. Er he<strong>en</strong><br />
was niet zo moeilijk: met het Gewestelijk vaartuig van het Gouvernem<strong>en</strong>t<br />
kwam<strong>en</strong> wij tot Idora. Door het aando<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de<br />
plaats<strong>en</strong> duurde het 10 dag<strong>en</strong> eer we daar war<strong>en</strong>. Ter ere van mij,<br />
de nieuwe z<strong>en</strong>deling, werd<strong>en</strong> we overal met zang <strong>en</strong> fluit door de<br />
goeroes <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong>. Op Idora werd e<strong>en</strong> z<strong>en</strong>dingsfeest<br />
georganiseerd; tot het bijwon<strong>en</strong> war<strong>en</strong> alle omligg<strong>en</strong>de dorp<strong>en</strong> uitg<strong>en</strong>odigd.<br />
Bout had gezorgd dat er de nodige rijst was, daar bij e<strong>en</strong><br />
feest moet word<strong>en</strong> geget<strong>en</strong>, anders is het ge<strong>en</strong> feest in het oog<br />
van de Papoea.<br />
Alle post<strong>en</strong> kreg<strong>en</strong> achtere<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> bezoek; <strong>en</strong>kele volwass<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gedoopt. Vooral de doop van de volwass<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
maakte op mij e<strong>en</strong> diepe indruk, <strong>en</strong> deze kleine groep bleek later<br />
de meest getrouwe.<br />
Voor de terugreis was e<strong>en</strong> zeilboot besteld; e<strong>en</strong> vaartuigje van pl.m.<br />
6 ton. Daar het nogal wat uitbleef vertrokk<strong>en</strong> we vast per Papoese<br />
102