kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Nachtelijk duister
door H. J. Agter en R. ten Kate
Biaksi. Een schrik voer door de dorpen der Noordkust van
Nieuw Guinea bij het horen van dit woord. Dadelijk wekte
het de associatie van moord en slavenjagen. Er waren maar weinig
volken op de kusten van dit donkere land, die in de sluipmoord zo
bedreven waren als de Biakkers. Uit vroegere namen der heidenen
was dit wel heel duidelijk af te leiden, daar men in de oude tijd
gaarne zijn jonggeborene naar een bepaald voorval, dat op het tijdstip
der geboorte plaats had, noemde. In de doopboeken, waarin
ook de heidense namen der Christenen zijn opgenomen, komt men
dan ook telkens namen tegen die beginnen met ,,raak" (sneltocht),
waarna de naam van een bepaalde streek of dorp volgt. Geslaagde
sneltochten gingen altijd gepaard met grote dansfeesten en overvloedig
gebruik van sagoweer (palmwijn).
De Biakker kende verder nog vele andere tijdstippen in zijn leven,
die in aanmerking kwamen voor het maken van een dansfeest. Dit
sagoweer-gebruik en deze heidense feesten waren grote hinderpalen
voor de overgang tot en de ontwikkeling van het Christendom op
deze eilanden. Deze gewoonten zijn zeker wel de oorzaak, dat
oudere schrijvers, die in vroegere eeuwen met de Biakkers in aanraking
kwamen niet zo'n gunstige indruk kregen van dit volk.
Een van onze oude zeevaarders b.v. gaf aan de groep eilanden, ten
zuiden van Biak de naam „Verraderseilanden."
Toch werden zij soms wel wat al te zwart geschilderd. Zeker de
Biakker kon wreed zijn. De eerste zendelingen maakten op Biak
gevallen mee, die een buitenstaander vreselijk voorkomen, bijvoorbeeld
dat een jonge man zijn oude moeder in een afgrond werpt of
dat men een oude vrouw met stenen bezwaard in zee gooit. Toch
hadden deze wreedheden meestal een religieuze achtergrond en geschiedde
dit niet uit moordlust.
Zo hadden de zoeven genoemde gevallen tot oorzaak, dat de beide
oude vrouwen verdacht werden weerwolven te zijn.
Wel is de Biakker vrijpostig. Hij durft onomwonden zijn mening
over personen en zaken te geven. Dit treft dadelijk iedereen, die met
andere volksstammen heeft omgegaan. Hij is luidruchtig en doet
zijn arbeid liefst met vele stamgenoten tegelijk, waarbij dan zo veel
mogelijk gezongen en geschreeuwd wordt. Hij is weinig zelfstandig
en zal moeilijk een persoonlijke beslissing nemen. Liever houdt hij
87