kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
moet<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong>, wat is ver: Kokas of Fak-Fak? Het punt dus van het<br />
begin <strong>en</strong> eind van de weg <strong>en</strong> dan zull<strong>en</strong> zij u zegg<strong>en</strong> het begin of<br />
het eind is ver, waaruit m<strong>en</strong> dan kan afleid<strong>en</strong> of m<strong>en</strong> reeds op de<br />
helft is. Doch deze k<strong>en</strong>nis bezat<strong>en</strong> we to<strong>en</strong> nog niet. Het werd steeds<br />
later <strong>en</strong> de afstand bleef volg<strong>en</strong>s de mededeling van de dragers<br />
steeds nog één berg. T<strong>en</strong> slotte ging de zon onder <strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> we<br />
dus twaalf uur gelop<strong>en</strong>; maar we me<strong>en</strong>d<strong>en</strong> nu zelf te kunn<strong>en</strong> vaststell<strong>en</strong><br />
dat het niet ver meer zou zijn <strong>en</strong> inderdaad om zev<strong>en</strong> uur<br />
's avonds bereikt<strong>en</strong> we Air-Besar, de <strong>en</strong>ige post die we in dit gebied<br />
hadd<strong>en</strong>. Nu was het leed geled<strong>en</strong>, want na nog twee uur var<strong>en</strong> war<strong>en</strong><br />
we thuis. Later heb ik de dragers nog wel e<strong>en</strong>s ontmoet <strong>en</strong> dan<br />
lacht<strong>en</strong> zij, <strong>en</strong> zeid<strong>en</strong>: „Wat was je moe he?"<br />
Op dit tournee van 35 dag<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> we pas de helft der post<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> bezoek<strong>en</strong>. Sterk werd dan ook de behoefte gevoeld aan e<strong>en</strong><br />
goed vaartuig, waardoor de z<strong>en</strong>deling meer vrijheid van beweging<br />
zou hebb<strong>en</strong>, niet meer afhankelijk van roeiers, weer <strong>en</strong> wind <strong>en</strong> de<br />
gunst van beheerders van Gouvernem<strong>en</strong>ts-vaartuig<strong>en</strong>.<br />
In Holland werd<strong>en</strong> de knap<strong>en</strong>ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> in actie gebracht, tot het<br />
inzamel<strong>en</strong> van geld<strong>en</strong> voor de bouw van e<strong>en</strong> motorboot.<br />
In betrekkelijk korte tijd was f 10.000 bije<strong>en</strong>. Oud-z<strong>en</strong>deling Van<br />
Bal<strong>en</strong> gaf advies bij de bouw. Immers niemand beter dan hij wist<br />
wat er van e<strong>en</strong> boot op Nieuw-Guinea gevraagd werd. De boot<br />
kreeg de naam Jong-Holland <strong>en</strong> arriveerde Nov. 1916 te Fak-Fak.<br />
Maar ook het werk had zich in de Baraustreek uitgebreid. Begin<br />
1916 war<strong>en</strong> er drie nieuwe post<strong>en</strong> bijgekom<strong>en</strong>, Moegim, Jahadian<br />
<strong>en</strong> Kampong-Baroe. Elke post had daar twee goeroes. Gelet op het<br />
aantal leerling<strong>en</strong> was dit eig<strong>en</strong>lijk niet voldo<strong>en</strong>de, doch we hadd<strong>en</strong><br />
steeds gebrek aan goeroes <strong>en</strong> war<strong>en</strong> blij dat we weer zover war<strong>en</strong>.<br />
In Dec. verwachtt<strong>en</strong> wij Z<strong>en</strong>dingsdirector Gunning, in gezelschap<br />
van mr Vlieringa <strong>en</strong> ds Kuilman, die e<strong>en</strong> inspectie-reis over alle<br />
z<strong>en</strong>dingsveld<strong>en</strong> maakt<strong>en</strong>. Wij zoud<strong>en</strong> tracht<strong>en</strong> de motorboot in deze<br />
maand te monter<strong>en</strong> om dan nog ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> reisje langs alle post<strong>en</strong><br />
te do<strong>en</strong>. Het monter<strong>en</strong> lukte <strong>en</strong> na 14 dag<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> we de reis<br />
aanvaard<strong>en</strong>. Doch dit reisje werd e<strong>en</strong> geweldige teleurstelling. Personeel<br />
dat k<strong>en</strong>nis van e<strong>en</strong> motor had, was er niet te krijg<strong>en</strong>. Ook op<br />
nautisch gebied war<strong>en</strong> we op onze eig<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis aangewez<strong>en</strong>. De<br />
eerste dag zoud<strong>en</strong> we var<strong>en</strong> van Fak-Fak naar Kokas, 12 uur tuff<strong>en</strong>.<br />
Alles ging aardig, doch het bleek wel dat je met zo'n klein bootje<br />
op e<strong>en</strong> grote zee stevig op je b<strong>en</strong><strong>en</strong> moet staan <strong>en</strong> dat alles goed<br />
bevestigd moet word<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> mandje met eier<strong>en</strong> slingerde al ras<br />
door de kajuit, maar dat was het ergste niet. We hadd<strong>en</strong> gelukkig<br />
e<strong>en</strong> goede stuurman, die beweerde, dat dit alles niets te betek<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
had <strong>en</strong> dat dit geslinger met e<strong>en</strong> klein vaartuig niets bizonders was<br />
<strong>en</strong> de boot het prachtig deed. Hij zei: ,,Ga maar op je rug ligg<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
zet maar e<strong>en</strong> koffer op je buik, dan heb je er ge<strong>en</strong> last van." Van<br />
104