kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Omstreeks 1934 werd onze aandacht opeens scherp bepaald bij
het lepra-vraagstuk. Lange tijd heeft men gemeend dat deze ziekte
op Nieuw Guinea niet voorkwam. Later werd het duidelijk dat de
Wondammabaai zelfs sterk geinfecteerd was. Een eerste onderzoek,
ingesteld door de zendingsarts van Seroei, dr Bierdrager, leverde
reeds een lijst op van meer dan 60 positieve gevallen. Het dorp
Wasior bleek een leprahaard te zijn, waar 16 % van de bevolking
besmet was. In latere jaren heeft nog drie maal een onderzoek
plaats gehad, zodat de intensiteit van de uitbreiding van deze ziekte
kon worden nagegaan. Een poging, met medewerking van de Gouv.
arts van Manokwari, om van Gouvernementswege een mantri voor
leprabestrijding aan te stellen, mislukte. De zending kon weinig anders
doen dan de bevolking wijzen op de noodzaak van hygiëne
en afzondering. Belangrijk was vooral dat er bij de avondmaalsviering
rekening kon worden gehouden met de aanwezigheid van
leprapatiënten. Zij namen plaats aan een aparte tafel.
Op de geschiedenis van kerk en volk van Wondamma heeft de
tijd van de Japanse bezetting zijn somber stempel gedrukt. Het
grote sago areaal is op onverantwoorde wijze geplunderd. Jong en
oud werden geprest om gedurende zeven dagen van de week de
vastgestelde hoeveelheid sagomeel, groepsgewijze te verwerken.
De Amberies die als opzichters verantwoordelijk waren dat het
dagelijks kwantum bereikt werd, hadden geen gemakkelijke taak.
In deze tijd is de Amberihaat gegroeid. Toch was de bevolking in
staat onderscheid te maken. Men begreep wel dat ook deze opzichters
machteloos waren. Maar voor zo ver zij gewillige Jappenslaven
bleken te zijn, die de belangen van het volk verwaarloosden,
hadden zij die haat toch verdiend. Die Amberis echter, die in alles
hun liefde voor het volk toonden en onder het zware werk door
toch nog een woord van troost konden spreken, hebben ook na
de bevrijding hun plaats te midden van het volk behouden.
Er is soms echte geloofsmoed getoond. Er waren Papoese voorgangers
die liever hun leven wilden offeren dan hun bijbel afstaan.
Er waren ouderlingen die in staat bleken de plaats van de voorganger
in te nemen. Zij stonden rotsvast in de stormen van de tijd.
Na de bevrijding moest het kerkelijk leven wel een sterke inzinking
vertonen. Drie jaren lang waren de kerkdeuren praktisch gesloten
gebleven en was de Zondag werkdag. De Japanners hadden niets
nagelaten om het evangelie te bespotten en het vertrouwen in de
Hollanders te vernielen. Bijbels en zangboekjes werden verbrand.
Werden niet vier Ambonese goeroes naar Manokwari gevoerd en
onthoofd? Hun misdaad was dat ze wekelijkse bidstonden hielden.
Zelfs zo'n bidstond was niet toegestaan. We weten wel, zo zeide
67