kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

gen. Dit mislukt echter nog al eens. Dan moet zijn naam opgezocht
worden in het kaartsysteem, maar helaas een naam is in deze landen
vaak een variabele zaak. De vóórnaam is meestal aan de Bijbel ontleend.
De goeroe helpt hier een handje, doch zijn Bijbelvastheid en
die van de ouders laat nog wel eens te wensen over, zodat het wel
eens moeilijk is de uitgesproken naam te herkennen. Onze jongens
zijn ook geen virtuozen in het schrijven van deze mismaakte namen.
De ene keer gelukt het beter dan de andere, maar het verschil
maakt het opzoeken moeilijk. Bleef het hier nu nog maar bij, men
heeft echter soms behalve een familienaam, ook nog een naam van
de „Roemah" (huis) en deze worden vaak door elkaar gebruikt.
Tot overmaat van ramp is het niet ongewoon als iemand zich plotseling
een geheel nieuwe naam heeft aangemeten, soms de naam
van pleegouders, soms die van familie waar men lang in huis gewoond
heeft en het recht gekregen heeft die naam te dragen. Geen
wonder dat het aantal kaarten in het kaartsysteem wel eens meer
dan één bedraagt. Vrouwen die hun eigen naam ter afwisseling van
die van hun man opgeven, drie of vier kampongbewoners van dezelfde
naam, zijn dan maar kleinigheden meer.
Veel geringer is de taalmoeilijkheid. De meesten spreken wel een
beetje Maleis. Als onze vragen zo listig worden dat het verdacht
veel op ongepaste nieuwsgierigheid begint te lijken, is er altijd
haast wel iemand te vinden die de volkstaal spreekt en dan komen
ze los. Overigens is met ja- en nee-gebaren ook al heel wat te bereiken,
al kom je dan soms tot de conclusie dat na vele ja's en nee's
de patiënt er tenslotte niets van begrepen heeft. Doch ook dan haalt
hij zijn schade wel in als de „tolk" gerecruteerd is.
't Is soms wel een heel bont gezelschap; zo van het schaamgordeltje,
via hemdjes met meer gaten dan textiel, naar de meest grillige overdaad
van kleuren en daartussen enkele keurige goeroevrouwtjes
en onze perawats in hun witte pakjes. Kleding is nog een moeilijk
probleem voor deze bevolking.
De min of meer ernstige zieken wordt in overweging gegeven een
poosje in het ziekenhuis te komen. Soms gaat het vlot, meestal moet
er zwaar over gepiekerd worden. Heel vaak moeten ze eerst nog
even naar de kampong terug om een of ander te regelen. Daarna
komen ze beslist. Maar vaak zie je ze niet terug, of pas als de ziekte
heel erg geworden is. 't Kan ook zijn dat ze over een week weer
vriendelijk op de poli verschijnen. Eén van de belemmeringen wordt
gevormd door de kinderen. Ze moeten nog gevoed worden en huilen
als moeder er niet is. Dat laatste is doorslaggevend. Het is niet
ongewoon dat kinderen een jaar of een paar jaar langer aan de
borst blijven dan naar onze opvatting gewenst is, dus nemen we
meestal meteen het kind ook maar op. Meestal is ook wel malaria,
een wormziekte, bloedarmoede, een zweer of framboesia te behan-
207