kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

onze bijlen sterk en scherp maken en als er een stuk gaat weten we,
wat we doen moeten om ons te beschermen. Wat zou er echter niet
kunnen gebeuren als er nu eens zo'n vreemdelingenbijl breekt? We
zouden allemaal wel ziek kunnen worden en doodgaan! Pas toch
op voor al die vreemde dingen.
En, Pamai, je moet ook niet vergeten dat je eenmaal zult trouwen.
En dan moet je aan je a.s. schoonvader en aan al zijn broers, en
ook aan de broers van je a.s. vrouw, een stenen bijl geven. Dat is
altijd zo geweest. Je vader heeft voor je oudste zuster die de vorige
maand getrouwd is, er twee gekregen, en ik ook nog een."
Pamai wist niet wat hij moest zeggen. Hij had ook eerbied voor
de wijsheid van zijn goede grootvader. En daarom begon hij maar
over iets anders toen Siriwai, na wat fijn zand en water op de grote
platte steen te hebben gedaan, weer begon te slijpen.
„Grootvader, er is in Tabi ook een vreemdeling gekomen, een
blanke, en die is er gebleven. Hij woont op dezelfde plaats waar de
andere vreemdelingen hun huizen gebouwd hebben op het strandje.
Hun dorp heet nu Hollandia. Maar deze blanke heeft geen huis
vol bijlen en messen. Je kunt bij hem ook geen vogelhuiden of copra
brengen. Toen ik er de laatste maal met vader was, heb ik gezien
dat er 's morgens veel mensen naar 't huis van die blanke gingen.
Op het erf daar staat een hut met een voorgalerij. Daar kunnen
de mensen gaan zitten op een paar banken. In de kamer staan een
paar kasten en tafeltjes, vol met flessen en potjes. De mensen
moeten één voor één op een klein bankje gaan zitten en dan gaat
de blanke man hen bekijken en hun allerlei vragen. Sommige zieken
krijgen wat te drinken of te eten, anderen hebben wonden aan hun
benen en die worden dan schoongemaakt en verbonden. En ik geloof
dat je niet bang voor hem behoeft te zijn."
Bezorgd keek Siriwai zijn geliefde kleinzoon, zijn trots, na, toen
deze opstond om zijn moeder te gaan helpen cocosnoten open te
slaan en te drogen.
Het was juist zo gevaarlijk, dat die jongens niet bang meer waren
voor de vreemdelingen. Die Pamai — kon hij hem maar van Hollandia
terug houden. O, hij zou al de prauwen wel willen stuk hakken
als ze maar niet nodig waren voor de visvangst. Waarom nam
Joeftoewai, die domme zoon van hem, de knaap telkens mee. Slechte
wereld tegenwoordig. Was dat grote schip maar nooit gekomen.
Maar Pamai en veel jongeren met hem dachten er anders over. Als
heel in de verte de rookpluim zichtbaar werd dan holden ze naar
het strand en onder het gejuich van „Kapal" „Kapal" werden de
prauwen het strand afgeschoven en uit alle macht geroeid om tegelijk
met het schip in Hollandia te zijn. Soms gelukte dat niet door tegenwind.
Maar later ontdekten ze dat het schip telkens na vier weken
kwam. Niets was eenvoudiger dan in een touw acht en twintig kno-
138