kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Nacht en morgen
Intussen was op Mansinam de jonge Van Hasselt aangekomen, na
18-jarige afwezigheid voor school en studie. Ontroerend was het
weerzien, maar voor hem brak een harde leertijd aan: lesgeven aan
een kleine groep kinderen, weggelopen vrijgekochte slaafjes ophalen
en weer helemaal thuisraken in de taal. Toch was deze tijd bijzonder
vruchtbaar. Hij ontdekte dat de bewoners van het zendingserf
het taaltje wat daar gesproken werd overnamen met fouten en
al; het werd een eigen dialect. Vooral het dochtertje van Beko (de
latere Aquila) hielp hem de echte taal te leren. Ze verbeterde zijn
fouten en maakte vaak rake opmerkingen. Zo maakte ze eens bij
het Paradijsverhaal de opmerking: „Natuurlijk sprak de slang Eva
aan, want Adam zou hem met zijn kapmes direct de kop afgehakt
hebben." Van Hasselt Jr vond o.a, ook uit, dat de Papoea's hun
eigen fabels hebben, die door oude vrouwen en dan alleen na zonsondergang,
verteld mogen worden.
De stemming onder de zendelingen was verre van optimistisch.
Woelders, die 24 jaar op Andai had gewerkt, had weinig resultaat
op zijn arbeid gezien. De Arfakkers waaronder hij werkte bleven
zwerfziek en moordlustig. Het zaad van het Evangelie vond
een harde bodem.
In 1892 was Woelders gestorven, de aardappelen die hij had ingevoerd
werden tot diep in de bergen doorgegeven, maar dat leek
het enige wat er was bereikt.
Bink was in 1899 overleden, Jens was vertrokken, en de situatie
was zo, dat de Conferentie van zendelingen het hoofdbestuur ontraadde
om nog jonge zendelingen naar Nieuw Guinea te zenden.
In 1900 vestigde Metz zich op Roon. Even leek het alsof het nu
beter zou gaan toen een dysenterie epidemie de mensen hulp deed
zoeken op het zendingserf en in de kerk. Maar dit bleek een
strovuurtje te zijn. Moeilijke jaren volgden.
De moordzaken werden minder sedert het Gouvernement zich op
Manokwari had gevestigd. Toen in 1904 Metz werd overgeplaatst
kwam er een Ambonese goeroe op Roon.
In 1906 kwam de grote omkeer, juist op Roon.
De voortekenen van een kentering die een nieuw tijdperk inluidden,
n.1. dat van de expansie, begonnen op Meos War. Dit kleine dun
bevolkte eiland, was het jachtterrein voor de mensen van Roon en
Windessi. Hier gingen ze mensen jagen. Enige jaren was er een
zendeling gevestigd (Mosche) en in de aanvang scheen de arbeid
er vruchtbaar te worden. Wegens een sterfgeval werd het echter
opgeheven. Dertig jaar later vroeg men naar het Christendom. Na
53