kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Dan is daar het ingewikkelde probleem van de Indische Nederlanders.
Zij kwamen van Java, De jongeren onder hen hebben nooit
regelmatige toestanden gekend. Angstig en opgejaagd in de Japanse
tijd, die sommigen in kampen doorbrachten, bezorgd voor hun leven
en have en goed (ook weer tijdens de revolutie in Indonesië)
nu gekomen naar Nieuw Guinea dat ze als een tweede Vaderland
beschouwen. Maar een pen is iets anders dan een patjol, en de rimboe
van Nieuw Guinea is moordend voor diegenen, die gewend waren
in Djakarta of Soerabaja te wonen en te werken op een kantoor.
Dubbel moeilijk wordt de situatie voor de oorspronkelijke bewoners
van Nieuw Guinea. Sinds eeuwen kenden ze niets anders van Indonesië,
dan de hongivloten van Tidore, die slaven kwamen roven
en schatting kwamen innen. Sinds enkele tientallen van jaren kenden
ze de Indonesiërs als onderwijzers, maar bovenal als kleine
ambtenaren, politietroepen, die neerkijken op de „domme Papoea's."
Vóór de tweede wereldoorlog waren er nog geen middelbare scholen
op Nieuw Guinea, was er geen enkele opleiding voor een kantoorbaan
of Gouvernementsdienst. Nu zou dat anders worden,
maar de droom duurde kort. Toen na de nationale revolutie en de
souvereiniteitsoverdracht vele Indonesiërs wegtrokken en de Papoea's
meenden hun plaatsen te kunnen innemen, kwamen de Indische
Nederlanders van Java, en zij bezetten die posten.
Een nieuw probleem werd aan de vele reeds bestaande toegevoegd.
Was er de dringende noodzaak om op korte termijn de immigranten
te helpen, de ontwikkeling van de jonge mannen uit het eigen volk
dreigde daardoor alle perspectief te verliezen. Want, vraagt men
zich af, waar kunnen zij nog geplaatst worden, wanneer ze eenmaal
klaar zijn?
Groot is de drang naar onderwijs, dat wordt gezien als de poort
naar de vooruitgang. Welk een moeite getroost men zich om nog
te leren. Wat een jaloezie en onenigheid in de dorpen, een ontevredenheid
tegenover de onderwijzers, wanneer hun kinderen tot
de 90 % afgewezenen behoren en niet tot de tien, die konden worden
aangenomen op de vervolgscholen.
Maar wat wil men dan? Leren om straks een betrekking te krijgen,
die hen noodzaakt het dorp voorgoed de rug toe te keren?
Maar wanneer men in de dorpen wil blijven, wat moet men daar
dan gaan doen? Achterop raken en zodoende nooit meer kunnen
meedoen met de vooruitgang, die blijkbaar alleen in de centra verwezenlijkt
kan worden?
Bij dit probleem staat ook de Zending machteloos. Het gemeenteleven
lijdt er onder, uit hun evenwicht geslagen jonge mensen komen
terug in de dorpen, en lichting na lichting ondergaat die invloed.
282