kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Het viervorstendom (de Radja Ampat) en de
Noord-West Vogelkop van Nieuw-Guinia
door F. C. Kamma
Romantiek en avontuur uit het grijs verleden
In de uiterste Oosthoek van de Indonesische Archipel, tussen
Halmahera en Nieuw-Guinea, ligt een groep eilanden. Met het
Westelijk deel van het vaste land van Nieuw-Guinea, de z.g.n.
Vogelkop dragen ze de naam „Radja Ampat," of ook wel de
„Papoese eilanden."
Deze naam is afkomstig van het feit, dat vroeger in die gebieden
vier (ampat) vorsten (radja's) regeerden.
't Moet eeuwen geleden zijn, dat de Papoea Goera Besi met zijn
grote prauw, bemand met een twintigtal roeiers van de eilanden uit
naar het Westen trok. Hij woonde in het land Amber (het vreemde
land), zoals de Biakkers de Radja Ampat noemen, waar talloze
eilanden en riffen de grote zeestroom tussen Halmahera en Nieuw-
Guinea uit elkaar rafelen.
Goera Besi de held, roeide vrijmoedig naar het Westen. Reeds had
hij met zijn mannen het land Amber bevrijd van de overmacht van
de Sawaiers van Halmahera, die zich overal hadden genesteld, maar
het moesten afleggen tegen de sterke arm van de Papoese held.
Zijn stam was verwant met de Biakkers; op Ceram en het verder
gelegen Ambon hielden zijn voorvaderen hun strooptochten: zij
waren de Noormannen van het Oosten en honderden jaren later
vindt men nog steeds de sporen daarvan in de harta's (waardegoederen),
waarmee men bruidsschat en boeten betaalt. Dat was
de buit der grote zeevaarders, die zonder vrees de zon achterna
roeiden.
De bron van zijn kracht is een machtig toverhout, en wanneer hij
daarmee op de rand van zijn prauw klopt, glijdt het vaartuig met
snelle gang door het bruisende water: zo gaat de stam op avontuur
uit.
En wat beleven ze al niet onderweg, uit welke pijnlijke situatie's
redt de grote Sekfammeri (de eens verachte) niet zijn mannen.
Bij verzengende hitte, midden op een spiegelgladde zee, waarbij de
tong hun als een droge haaienvin in de mond ligt, en de bemanning
tevergeefs de lange waterbamboe's op de kop houdt, speurend naar
een laatste druppel water, laat hij het regenen.
118