kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
All<strong>en</strong>, die hier mee te mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gehad, geraakt<strong>en</strong> in opwinding.<br />
M<strong>en</strong> moest <strong>en</strong> m<strong>en</strong> zou deelhebb<strong>en</strong> aan dit alles.<br />
Moeilijk was de arbeid van Regering <strong>en</strong> Z<strong>en</strong>ding om de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
weer nuchterweg aan het werk te krijg<strong>en</strong>.<br />
Wie peutert nu nog met plezier met e<strong>en</strong> stok of e<strong>en</strong> patjol in de<br />
grond, wanneer hij e<strong>en</strong> bulldozer heeft zi<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>?<br />
Wie roeit nog met g<strong>en</strong>oeg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zware prauw teg<strong>en</strong> de hoge golv<strong>en</strong>,<br />
wanneer hij in e<strong>en</strong> transportvliegtuig heeft gezet<strong>en</strong>, dat tonn<strong>en</strong> aan<br />
last<strong>en</strong> overvloog in ev<strong>en</strong>veel minut<strong>en</strong> als zij ur<strong>en</strong> nodig hadd<strong>en</strong> met<br />
roei<strong>en</strong>?<br />
Waardeloos lek<strong>en</strong> alle ceremoniële ruilgoeder<strong>en</strong>; oud porcelein, antieke<br />
kral<strong>en</strong>, st<strong>en</strong><strong>en</strong> bijl<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> kon er niets mee kop<strong>en</strong> van alles<br />
wat er na de oorlog verkrijgbaar was.<br />
To<strong>en</strong> kwam de Olie-Maatschappij <strong>en</strong> had koelies nodig. Duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
werd<strong>en</strong> tewerkgesteld op e<strong>en</strong> contract van e<strong>en</strong> half of e<strong>en</strong> heel jaar.<br />
Dan moest<strong>en</strong> ze terug, vanwege e<strong>en</strong> Gouvernem<strong>en</strong>tsregeling, die<br />
daarmee de dorpsgeme<strong>en</strong>schap beschermde teg<strong>en</strong> algehele destructie.<br />
Nu circuler<strong>en</strong> honderd<strong>en</strong> jonge mann<strong>en</strong>: lichting na lichting trekk<strong>en</strong><br />
ze naar de grote c<strong>en</strong>tra Sorong, Hollandia <strong>en</strong> Biak. Vooruitgang<br />
is er voor hun besef slechts daar. Wie in de dorp<strong>en</strong> blijft, kan niet<br />
meedo<strong>en</strong>.<br />
Voor het gewone dorpslev<strong>en</strong> ontbreekt alle belangstelling.<br />
Maar in de bergdorp<strong>en</strong>, waar de tuin<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> ingekromp<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
vanwege het gebrek aan arbeidskracht<strong>en</strong>, langs de strand<strong>en</strong>,<br />
waar de huiz<strong>en</strong> vervall<strong>en</strong> om dezelfde red<strong>en</strong>, zitt<strong>en</strong> de ouder<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
star<strong>en</strong> peinz<strong>en</strong>d in hun vur<strong>en</strong>, wanneer ze 's avonds bij elkaar kom<strong>en</strong>.<br />
Zij voel<strong>en</strong> zich verantwoordelijk voor het welzijn van de gehele<br />
geme<strong>en</strong>schap. Dit is het probleem van het hed<strong>en</strong>, dat m<strong>en</strong> treurt<br />
om toestand<strong>en</strong>, die m<strong>en</strong> zelf mee in het lev<strong>en</strong> roept.<br />
In sommige strek<strong>en</strong> is de bruidsschat in de oude vorm afgeschaft,<br />
<strong>en</strong> moet m<strong>en</strong> in geld betal<strong>en</strong>. De oudere mann<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zeer<br />
hoog bedrag vastgesteld, <strong>en</strong> lang, heel lang moet<strong>en</strong> de jonge mann<strong>en</strong><br />
werk<strong>en</strong> voor ze dat bij elkaar hebb<strong>en</strong>.<br />
Overal bestaat er e<strong>en</strong> soort honger naar goeder<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> heeft<br />
teveel gezi<strong>en</strong>, wil er deel aan hebb<strong>en</strong>, <strong>en</strong> nu gaan de jonge mann<strong>en</strong><br />
er op uit <strong>en</strong> ze kom<strong>en</strong> thuis, na al hun loon in grote <strong>en</strong> kleine cadeaux<br />
te hebb<strong>en</strong> omgezet. Dan zijn ze één dag de grote man van het dorp,<br />
of minst<strong>en</strong>s van de familie. En deg<strong>en</strong>e, die iets ontvangt, moet<br />
later als het kan iets van e<strong>en</strong> hogere waarde teruggev<strong>en</strong>. Dus zal<br />
e<strong>en</strong> oude man naar zijn kleinzoon kijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vader naar zijn<br />
zoon, zij alle<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> de eer van de familie redd<strong>en</strong>, maar alle<strong>en</strong><br />
door er op uit te trekk<strong>en</strong>.<br />
In de e<strong>en</strong>zame dorpjes, ver van de grote c<strong>en</strong>tra heerst onrust, m<strong>en</strong><br />
treurt om het verled<strong>en</strong>, maar meer nog verlangt m<strong>en</strong> naar deelname<br />
aan de vooruitgang van de nieuwe tijd.<br />
281