kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

afkomstig uit Wondamma. Hij had zijn opleiding te Batavia en te
Makassar genoten en verstond zijn vak wel. Hij had echter te goed
afgekeken hoe je je gedragen kunt wanneer je chef bent. Dan zit je
achter je bureau en zegt anderen hoe het moet. Maar hij deed vaak
belangrijk werk wanneer hij er op gewezen werd. Op het laatst werd
hij echter minder hulpvaardig voor de zieken die opgezocht moesten
worden. Eindelijk vertelde hij de oorzaak daarvan. De invloed van
de kwakzalvers, de mon en sadé, die hun mystieke kennis voor geld
hadden gekocht, nam steeds toe. Men kon er bijna zeker van zijn dat
elke patiënt, ook al werd hij trouw behandeld door de mantri of de
zendeling, ook behandeling genoot van de sadé. De sadé masseerde
zijn wonderdoende olie onder het prevelen van formulieren; de mon
zong zijn liederen en danste op de oude borden om contact met de
ziektegeest te verkrijgen. Deze concurrentie was voor de mantri te
gevaarlijk. Bij ernstige patiënten kon het heel licht gebeuren dat
men zijn voorschriften naliet. Kwam de patiënt te overlijden dan
kreeg hij toch de schuld. In die verhoudingen had mantri geen
prettige taak.
1950 werd in medisch opzicht voor Wondamma een belangrijk jaar.
Er werd toen eindelijk een aanvang gemaakt met het opzetten van
een leprozerie voor 120 patiënten. Het is alles nog erg primitief.
Het gaat nog ,,op een koopje." De bevolking bouwde de huisjes en
behoort het voedsel voor de patiënten te leveren. Maar het begin
is er. Twee Hollandse verpleegsters hebben te Miei de plaats van
de mantri ingenomen en hebben de zorg voor de leprozen.
Zo zien we hoe er allerlei mogelijkheden worden aangegrepen en
hoe het zendingswerk verder opbloeit. Er werd een begin gemaakt
met het toepassen van een kerkorde. Enkele voorgangers kregen
grotere bevoegdheden; er werd ook een Alg. Lagere Vervolgschool
geopend met internaat.
Jammer genoeg is het vooroorlogse peil van welvaart nog niet bereikt.
De bootverbinding met Manokwari werd niet weer hersteld.
En zonder een vaste mogelijkheid tot het afvoeren van de producten
zoals copra, tripang, masoi en schelpen is een economische vooruitgang
moeilijk denkbaar.
In alle arbeid wordt de doelstelling nooit vergeten. We willen komen
tot de vorming van een Papoese volkskerk. De verschillen in
de geaardheid van diverse groepen die daarbij door de omstandigheden
van afstand en verbinding geen intensief contact kunnen
onderhouden, staat het groeien van een- eenheid in de weg. Daarbij
zijn ook de taalverschillen vaak struikelblokken.
De belangrijkste taalgroep is het Noemfoers-Biaks. Voor het zendingswerk
waren ook in de Wondammabaai de taaiverhoudingen
gunstig. De zendelingen konden één taal leren, waarmede zij zich
ook buiten het eigenlijke taalgebied konden redden. Toch waren
69