kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

De zendelingen zagen wel in, dat er op deze wijze nooit voldoende
onderwijs-krachten gevonden konden worden. En zo begon ieder
op eigen houtje pleegjongens les te geven. Door een collega werden
deze dan geëxamineerd en zo werden goeroes opgeleid. Het was
de inleiding tot de stichting van de school te Mansinam in 1918,
een school, die later zou uitgroeien tot een kweekschool voor onderwijzers,
later nog genoemd: Normaalleergang. „What's in a
name?" Het ging om de zaak. Zendeling van Hasselt, in Nederland
opgeleid voor onderwijzer, werd de eerste Directeur. Maar hij
moest dit doen naast zijn gewone zendingswerk en de vraag ging
al spoedig naar Nederland om een man te zenden, die alleen voor
dit werk naar Nieuw-Guinea zou komen.
In 1923 neemt zendeling Kyne het Directeurschap over. Er zijn
dan op de school leerlingen van verschillende landaard, ook uit
Ambon en Sangir. En daarbij nog Papoea's van verschillende
stammen. Het was duidelijk, dat dit niet zo kon doorgaan. Zo
werden de leerlingen van niet-Papoese landaard gezonden naar
Tobelo. Alleen de Papoea's bleven, maar ook hier moest geschift
worden. Sommigen konden niet meekomen. Zij werden soms voor
Evangelist opgeleid en deden in dat ambt heel goed werk. Anderen
werden in staat gesteld het timmervak te leren en konden daardoor
zich later nuttig maken door het bouwen van kerken en
scholen. Zij, die bleven, verhuisden later met de school, naar Miei.
Miei was zeer zeker geschikter dan Mansinam. De school werd
hier op de berghelling gebouwd, ongeveer 50 meter boven de zeespiegel.
De jongens konden op het hoger gelegen gedeelte tuinen
maken, waarvan zij dankbaar gebruik maakten. De opbrengst, aardvruchten
en pisangs, kon aan de school worden verkocht. Uit een
bergstroom, die vlak langs de school liep werd door middel van
buizen water gehaald, waardoor er een goede badgelegenheid werd
geschapen en tevens de afvoer van de afval uitstekend ging. De
gezondheidstoestand van de jongens ging dan ook zienderogen
vooruit en kleine, schriele Papoea jongens groeiden hier op tot
stevige, potige knapen. Met vereende krachten werd een voetbalveld
aangelegd en ook hier „toonde de man, wat hij gold."
In nauwe samenwerking met de zendelingen werd nu de opleiding
geregeld. Door een rondreis in de voornaamste gedeelten van het
zendingswerk leerde de Directeur Kyne de behoeften van het werk
kennen en in zijn lessen kon hij dit alles toepassen. De leerlingen
kwamen allen van de kleine volksschooltjes van drie klassen. Zij
werden door de zendelingen hier en daar opgemerkt en uitgenodigd
mee te gaan om een tijdlang als pleegjongen bij hen te verblijven.
Bleek het in die tijd, dat de keuze goed geweest was, dan werd deze
jongen naar Miei gezonden. Hij kreeg daar een opleiding tot Papoes
onderwijzer. Eerst twee klassen van een vervolgschool, daarna twee
223