kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

De moeizame strijd
Na 25 jaar was de toestand zo: enkele zendingsposten in de Dorehbaai,
en in elk zendingsgezin een groot aantal vrijgekochte slaven en
slavinnen, soms tot 75 toe, enkele gedoopten onder de vrije bevolking,
en onder de heidenen een groeiende belangstelling. Christengezinnen
gingen ook vrijgekochte slaafjes als pleegkinderen opvoeden,
en namen andere gewoonten aan als zijnde „christenmanieren."
Dit laatste gaf dikwijls aanleiding tot misverstand.
Eens zag zendeling J. L. van Hasselt een groep opgewonden met hun hakmes
zwaaiende Papoea's zijn erf opkomen. In hun midden voerden ze een pas gedoopte
mee. Wat was er aan de hand?
De woordvoerder schold hevig op al wat christen was en beschuldigde de meegevoerde
er van oneerbare bedoelingen met zijn vrouw te hebben.
De verdediging luidde:
„Zendeling, ik heb alleen maar op christelijke wijze tabak willen ronddelen."
„Van wie heb je dat dan geleerd?"
„Van mevrouw. Als we hier op bezoek komen, geeft mevrouw ons altijd een
dotje tabak. Vanmorgen heb ik bij ons in het dorp aan de mannen en vrouwen
ook op dezelfde manier wat tabak gegeven, want nu ben ik gedoopt. Als een
heidense man op deze manier aan een vrouw tabak geeft, bedoelt hij daar iets
verkeerds mee volgens onze adat, maar nu willen ze maar niet begrijpen, dat ik
als Christen heb gehandeld."
Inwendig glimlachend, zette Van Hasselt zich op de trede van de stoep, nodigde
allen uit dit ook te doen en onder het genot van een „christelijk uitgereikte" pruim
werd de zaak besproken en in der minne geschikt.
Dit kleine voorval was voor de zendelingen een illustratie van het feit hoe groot
hun verantwoordelijkheid was.
Dat er van de Christengezinnen ook dikwijls een goede invloed uitging hebben
de pioniers met dankbaarheid geconstateerd. De stichting van de post Windessi
was daar o.a. het gevolg van.
Beko, een Mansinammer was getrouwd met een Windessische vrouw. Met hun
drie kinderen vormden ze een werkelijk christelijk gezin. Ze woonden naast het
zendingserf.
Toen het de zendeling niet gelukte het geroofde hoofdenzoontje Maniosi (de
latere Willem Rumainum) los te kopen, omdat de rovers een geweer als losprijs
eisten, had Beko succes met een kostbare oorbel. In zijn gezin kwam de
heidense familie van zijn Windessische vrouw nu en dan op bezoek. Het gevolg
was, dat later een deputatie van dat dorp bij de zendeling kwam met het verzoek
ook Windessi te openen. De reden, die ze opgaven was: „W^ij willen worden
als Beko."
Roon
Op geen der zendingsposten in Nieuw Guinea is zoveel gestreden,
geleden en vaak in wanhoop gebeden als op Roon.
Van 1866—'69 woonden er de zendeling-werklieden, de beide broers
Beyer. Van hun arbeid is weinig bekend. Ze hadden het moeilijk,
kenden de taal niet en hebben er alleen maar tegenwerking gehad.
De Rooners waren verslaafd aan palmwijn. Dikwijls drongen ze
hun huis binnen en sliepen op de bedden van de zendelingen hun
roes uit. Schaamteloos liepen ze rond in de ontvreemde plunje van
de gebroeders Beyer.
De vrouw van R. Beyer kreeg reeds drie maanden na haar aan-
47