kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

ZWEER. Deze begint met een kleine, pijnlijke zwelling, die snel groeit, openbarst,
waarna een geleiachtige massa naar buiten komt die ontzettend stinkt. De
diagnose is op afstand reeds te stellen. Aldus kunnen enorm grote zweren ontstaan.
Ze zitten overal aan de benen, de meest kwetsbare plaats, telkens ontstaan
daar weer nieuwe verwondingen en het eind is een wond die haast niet meer dicht
wil en aanzienlijke misvormingen geeft.
Het is niet mijn bedoeling hier al die ziekten op de rij langs te gaan, slechts enkele
noem ik nog wegens hun bijzonder karakter.
Allereerst de melaatsheid of LEPRA, een ziekte, die in bepaalde streken veel, in
andere sporadisch voorkomt, doch die én om zijn gevaren voor uitbreiding én
om zijn tragisch verloop wel bijzonder de aandacht vraagt.
In de Wandammenbaai, de voornaamste haard aan de Noordkust, beloopt het
aantal reeds ver boven de 150 op een bevolkingsaantal van 6000 zielen. Reeds
geruime tijd bestonden plannen om hier maatregelen te treffen. In het jaar
1950 kon een zeer bescheiden begin gemaakt worden met de bouw van een leprozerie
te Miei. Reeds wonen daar een 60-tal patiënten in ataphutjes aan het strand.
Twee zusters zijn er medio 1950 heen gegaan om de verzorging van deze mensen
ter hand te nemen.
De belangstelling van de zijde der patiënten is groot. Helaas is de bouw nog in
een beginstadium en vordert zo langzaam dat van opname voorlopig nog geen
sprake is.
Bijna alle patiënten die in de ziekenhuizen worden opgenomen hebben aanzienlijke
bloedarmoede, gevolg van malaria-aanvallen, onvolwaardige voeding en
wormziekten. Door het langzame ontstaan van deze bloedarmoede treedt een
zekere mate van gewenning op. Een gehalte aan bloedkleurstof van 70 % is hier
zéér gunstig, de meesten halen echter de 60 % niet, terwijl patiënten met slechts
15—30 % elke week worden opgenomen.
Naast de volksziekten speelt de voeding een belangrijke rol. De
Papoea heeft de slechte gewoonte om zeer ongeregeld te eten, soms
één keer, soms twee keer per dag, op de tijd die hem het beste
uitkomt. Grote hoeveelheden sago worden dan verwerkt, maar de
voedingswaarde is gering. Men kan het hem dan ook aanzien dat hij
kort tevoren gegeten heeft. Daarnaast worden knolgewassen en
pisang als meest volumineuse voedingswaarden geconsumeerd, benevens
klappers, als ze maar zonder veel moeite te krijgen zijn. De
voornaamste eiwitbron vormt vis, en het vlees van wild varken, of
vogel. Groente wordt weinig verbouwd en nog minder gegeten.
Over het algemeen kan men zeggen, dat de voeding niet tot vitaminegebrek
leidt, maar dat de samenstelling veel te wensen overlaat.
Steeds weer verrassend is het effect van een opname in het ziekenhuis,
waar de gewone volksvoeding verstrekt wordt, doch met regelmaat
en enkele belangrijke aanvullingen; waar malaria-aanvallen
behandeld worden en de patiënt een wormkuur en wat ijzer krijgt.
En in de internaten zien we in enkele maanden de jongens en meisjes
opknappen. Hoeveel onherstelbare schade wordt echter aan de
kampongjeugd toegebracht door de voeding. Natuurlijk komen de
meeste in andere landen bekende ziekten hier ook zo nu en dan voor,
maar gelukkig geen typhus, pest, cholera, pokken en diphterie,
ziekten die een zo primitief levend volk zeer snel kunnen decimeren.
Ernstige epidemieën, behalve zo nu en dan dysenterieën, komen niet
vaak voor.
204